Η καλή χέρα, το αμίλητο νερό, η ασκελετούρα και τα κάλαντα είναι μερικά από τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς σε πολλές περιοχές της Κρήτης. Βασικό χαρακτηριστικό των εθίμων αυτών είναι οι προλήψεις περί τύχης, με κυρίαρχο το "καλό ποδαρικό".
Βολταράκι στα έθιμα της Πρωτοχρονιάς του παρόντος και του παρελθόντος μας, μας πάει και σήμερα ο λαογράφος Γιώργος Χουστουλάκης, ο οποίος σε ένα ωραίο κείμενό του αναφέρει:
"Aπ' τη παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι να περάσουν τα Φώτα, ο αγροτικός κόσμος της Κρήτης τα παλιά χρόνια, θα κάνει ένα μεγάλο διάλειμμα, και θα φροντίσει να ξεχάσει τι θα πει δουλειά! Aπό την μία θα επιδιώξει την ξεκούραση, κι από την άλλη να το ρίξει λίγο έξω από τη σκληρή καθημερινή εργασία. Ταυτόχρονα μεγάλη σημασία παίζει και η εκκλησία αυτές τις ημέρες... Προτού ο κάθε χριστιανός πάει να κοινωνήσει, φρόντιζε να επισκεφτεί αυτόν που τυχόν είχε τσακωθεί, είτε ήταν αδερφός του ή γείτονας και να του πάρει συχώρεση!
Το θρησκευτικό πνεύμα που ήταν χαρακτηριστικό των εποχών, μεγάλωνε όσο πλησίαζαν οι μέρες των γιορτών. Μετά από εκείνες τις εξαντλητικές και καταπιεστικές νηστείες, ειδικά για τα παιδιά και τις κοπιαστικές εργασίες της σποράς, έπρεπε να επακολουθήσει αυτή η μεγάλη ξεκούραση, και να δοθεί έτσι σε όλους η ευκαιρία να το ρίξουν και λιγάκι έξω!
Δεν ήθελαν να τους βρει ο νέος χρόνος να χρωστούν!
Πριν ακόμα μπει ο νέος χρόνος, φρόντιζαν οι μεγάλοι να έχουν αγνή και καθαρή συνείδηση, να είναι καθαροί, και έτσι καθαρό να είναι και το νέο έτος. Φρόντιζαν να έχουν ταχτοποιήσει όλες τους τις εκκρεμότητες, ακόμα και τις οικονομικές, γιατί δεν ήθελαν να τους βρει ο καινούργιος χρόνος και να χρωστούν, οπότε κάνανε τα πάντα για να ξοφλήσουν το τυχόν χρέος! Τηρούσαν λοιπόν όλοι, τους κανόνες της ευπρέπειας και της συγνώμης.
Ότι κάνουμε την Πρωτοχρονιά, θα κάνουμε όλη τη χρονιά!
Πάντα η αρχή τους ήταν πως ότι κακό θα έκαναν τη πρώτη μέρα του νέου έτους, θα το έκαναν αυτό όλο το χρόνο! Έτσι απέφευγαν να κοιμούνται όλη μέρα, απέφευγαν να μαλώνουν να τσακώνονται και να νευριάζουν. Ήθελαν να είναι χαρούμενοι, να τρώνε να πίνουν και να διασκεδάζουν! Και καλώς ή κακώς, αυτή ήταν η διασκέδασή τους, να σμίγουν με τους κοντινούς συγγενείς, με τους γειτόνους και να κάνουν παρέες και να κάνουν καλαμπούρια.
Το αμίλητο νερό και η ασκελετούρα
Ενώ ο νοικοκύρης του σπιτιού το πρωί της Πρωτοχρονιάς θα κρεμάσει μια ασκοτιζάρα (ασκελετούρα ή αγριοκρομμύδα) στο τοίχο δίπλα στη πόρτα που συμβολίζει τη μακροβιότητα, ένα παιδί, συνήθως κορίτσι, θα πάρει το σταμνάκι να πάει στη βρύση του χωριού και να φέρει νερό, αλλά στο δρόμο δεν θα βγάλει μηλιά σε κανένα!
Ότι και να του λένε στο δρόμο, εκείνο δεν θα απαντά, μέχρι να φέρει το νερό στο σπίτι. Εκεί θα βάλει σε ένα ποτήρι ή τενεκάκι και με το νερό που θα ρίχνει θα κάμει το σημείο του σταυρού στο κατώφλι.
Μετά το σημείο του σταυρού με το νερό στο κατώφλι, θα μιλήσει εκείνος επιτέλους ή εκείνη που έφερε νερό που λέγεται «αμίλητο νερό»! Η μάνα θα φέρει το Αγίασμα από το φυλαγμένο μπουκαλάκι από το εικονοστάσι, και με αυτό ρίχνοντάς το, θα κάνει και εκείνη το σημείο του Σταυρού μέσα στο δωμάτιο.
Το καλό ποδαρικό - Ποδαρικό με πεσκέσι
Τεράστια σημασία είχε το λεγόμενο «ποδαρικό» ποιος δηλαδή θα πρωτοπατήσει το κατώφλι του σπιτιού το πρωί της Πρωτοχρονιάς και να τους φέρει γούρι!
Συνήθιζαν παλιά οι άνθρωποι που τους διέκρινε το χριστιανικό συναίσθημα, να στέλνουν το πρωί με ένα παιδί τους, αγόρι συνήθως, ένα πιάτο να κάνουν ποδαρικό, στους πιο φτωχούς, η στο παππού με τη γιαγιά, ένα πιάτο με πεσκέσι, σκεπασμένο και δεμένο με μια άσπρη πετσέτα.
Το πιάτο μπορεί να περιείχε, ότι είχε το σπιτικό. Κουραμπιέδες, αμύγδαλα, φιστίκια, σύγλινα, κρέας, τσιλαδιά, κλπ. Συνήθιζαν να στέλνουν πιο συχνά φαγητό με ένα παιδί στους παπούδες. Και από τη μεριά του παππού του έδιναν ευχές, και το αντάμειβαν και εκείνοι με χρήματα ή ότι άλλο είχαν.
Στο πεσκέσι με το ποδαρικό στη γειτονιά έστελναν συνήθως ξηρούς καρπούς η κουραμπιέδες. Έστελναν όμως ποδαρικό και στους κοντινούς συγγενείς, στα αδέρφια, στα πεθερικά, κλπ. Ήταν ένα πιάτο δεμένο με μια πετσέτα που είχε αμύγδαλα, καρύδια κεφτέργια (αποξηραμένη μουσταλευριά), κάστανα σταφίδες, νταγκούλια εφτάζυμα, για το καλό του χρόνου. Βέβαια την ημέρα της Πρωτοχρονιάς απέφευγαν όλοι οι μεγάλοι, να κάνουν επισκέψεις στη γειτονιά, από το φόβο μήπως δεν τους πάει καλά η χρονιά και ρίξουν την ευθύνη σε αυτούς!
Ποδαρικό με το εικόνισμα
Ποδαρικό αν ήθελαν κάποιοι στο σπίτι τους, μπορούσε να κάνει και ένα εικόνισμα όπως της Παναγίας. Από βραδύς το πήγαιναν στην εκκλησία, και το πρωί μετά τη Θεία Λειτουργία, το έφερναν για να μπει πρώτο στο σπίτι να τους κάνει ποδαρικό. Οποιοδήποτε εικόνισμα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, αλλά συνήθως έπαιρναν για τη δουλειά αυτή ή της Παναγίας ή του Χριστού.
Ποδαρικό με τη πέτρα
Από βραδύς διάλεγε η νοικοκυρά μια σκληρή και ανθεκτική πέτρα που θα χρησιμοποιηθεί για το ποδαρικό. Tην έπλεναν και την άφηναν από νωρίς έξω από τη πόρτα. Έπρεπε να είναι σκληρή η πέτρα αυτή σαν σίδερο, να είναι ανθεκτική, για να είναι και η χρονιά γερή, και οι άνθρωποι του σπιτιού χωρίς αρρώστιες και κακοτυχίες.
Το πρωί της Πρωτοχρονιάς , φέρνανε τη πέτρα μέσα στο σπίτι, και βάζανε να καθίσει απάνω, εκείνος που θα τους έκανε πρώτος το ποδαρικό!
Ήταν συνήθως ένα αγόρι γερό, η κορίτσι γουρλίδικο, που την περσινή χρονιά τους έφερε πολύ καλή τύχη στο σπίτι, και ήθελαν να το προτιμήσουν και φέτος. Αν ο περσινός με το ποδαρικό δεν έφερνε τύχη, δεν τον προτιμούσαν φέτος. Το ίδιο συνέβαινε και αν ήταν οποιοδήποτε άτομο, μικρό η μεγάλο. Βάζανε το παιδί να καθίσει πάνω στη πέτρα και να πει:
-Σα τη πέτρα να ’ναι και το σπίτι μας γερό! Μετά του έλεγαν να πει τρεις φορές:
-«Κλού – κλού – κλού»!
Κι αυτό για να κλωσήσουν οι κότες και να πυρώσουν τα αυγά. Το άτομο αυτό του ποδαρικού, το βάζανε να καθίσει όσο πιο πολύ ώρα μπορούσε στην πέτρα, γιατί πίστευαν ότι όσο πιο πολλές ώρες θα καθίσει, τόσο και πιο πολλές κλωσούδες θα κλωσούσαν όλο το χρόνο στο σπίτι τους!
Η καλή χέρα
Το πρωί του Αγίου Βασιλείου χτύπαγε η καμπάνα και όλοι πήγαιναν στην εκκλησία για να κοινωνήσουν. Μετά την εκκλησία έστελναν με το παιδί τους οι γονείς το μπουναμά υποχρεωτικά στο νονό, και μετά στους παππούδες ή γιαγιάδες, στους κοντινούς συγγενείς και μπαρμπάδες. Tα παιδιά τα παλιά χρόνια δεν περιμένανε δώρα από κανένα, ούτε καν από τον Αϊ Βασίλη! Δεν ήξεραν καν τον η Βασίλη με τη μορφή που τον ξέρουμε σήμερα!
Τον Αϊ Βασίλη τον μάθανε τα παιδιά μετά τη κατοχή, η γενιά η δικιά μας ας πούμε του ’50, μας έλεγαν πως μπαίνει από τις καμινάδες και αφήνει μικρά δώρα, παπούτσια πουκάμισα κλπ. Αποσκοπούσαν όμως τα παιδιά σε κάποια λίγα χρήματα που θα τους έδιδαν, κυρίως ο νονός, γιατί και τότε όλα τα παιδιά ήθελαν περισσότερα πράγματα από αυτά που είχαν.
Δεν παραπονιόταν όμως που περνούσαν φτωχικά, γιατί έτσι φτωχά ήταν και τα παιδιά του γείτονα, του παραγείτονα, και όλου του χωριού, ακόμα και των πιο ευκατάστατων οικογενειών, δεν διέφεραν άρα δεν παραπονιόντουσαν. Τα δώρα αυτά που στέλνανε οι γονείς με τα παιδιά τους, τα λέγανε και «καλή χέρα», και πολλές φορές συνδυαζόταν και με το «ποδαρικό» . Όλα τα παιδιά κάποτε κάνανε αυτή τη «καλή χέρα», δηλαδή σε ένα πιάτο η μητέρα έβαζε γλυκά κουραμπιέδες μελομακάρονα, καρύδια, κάστανα, σταφίδες, ότι είχε από αυτά, τα σκέπαζε με ένα άσπρο πετσετάκι, και θα το έδινε στο γιό της να το πάει στου νονού. Όλα αυτά τα λέγανε και καλοχερίδια ή καλοπιχερίδια ή μπράτη, και στα πιο μικρά παιδιά τα λέγανε και λιολιά. Εκεί το παιδί σαν έφθανε στου νονού του, θα άδειαζαν μέρος από τα πράγματα του πιάτου, και θα συμπλήρωναν από τα δικά τους.
Πολύ παλιά πριν το ‘40 θα έδινε ίσως ο νονός ένα πενηνταράκι στο φιλιοτσάκι του, που εκείνο μετά θα αγόραζε το πολύ - πολύ μια σφυρίχτρα! Έτσι με το ίδιο πιάτο το παιδί θα πάει και στους παππούδες όπου θα άδειαζαν και εκείνοι ένα μέρος για να συμπληρώσουν με δικά τους! Αυτό γινόταν σε πεντέξι σπίτια, ώσπου να καταλήξει το παιδί ξανά στο σπίτι του, αλλά το πιάτο στο τέλος θα είχε διαφορετικά πράγματα από ότι αρχικά είχε!
Τα Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα
Παλιά τα Πρωτοχρονιάτικα παλιά κάλαντα που λέγανε στα χωριά πριν τη κατοχή, τα λέγανε συνήθως βράδυ, αλλά ενίοτε και πολύ πρωί. Το λέει και η ίδια η λέξη των καλάντων «ταχιά ταχιά» που θα πει λίαν πρωί. Και εδώ τα παλιά κάλαντα της Πρωτοχρονιάς χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα το περιεχόμενο. Πρώτα η αναφορά στο Θεό το Χριστό ή τους Αγίους, μετά η αναφορά στο νοικοκυριό, και τέλος στις ευχαριστίες και τα αποχαιρετίσματα. Τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς που λέγανε το ‘30 στη Γαλιά με τις σχετικές αυτές αναφορές, ήταν τα εξής:
(Αναφορά στο Θεό το Χριστό και στον Άγιο Βασίλειο)
Ταχιά - ταχιά κι αρχημηνιά, ταχιά ν αρχή του χρόνου
αρχή που βγήκε-ν ο Χριστός, στη γη να περπατήσει,
εβγήκε και χαιρέτησε όλους τους ζευγολάτες,
και πρώτος που του πάντηξε ήταν ο Άη Βασίλης.
-Ώρα καλή Βασίλιε, καλό ζευγάρι-ν έχεις!
-Καλό το λες Αφέντη μου, τούτη την άγια μέρα,
το βλόγησεν η Χάρη Σου, με τη δεξά Σου χέρα!
-Πες μου Βασίλη να χαρείς, τι σπέρνεις εδώ πέρα?
-Σπέρνω το Λόγο του Θεού, τη νύχτα και τη μέρα!
-Πες μου Βασίλη να χαρείς, πόσα μουζούρια σπέρνεις?
-Σπέρνω κριθάρι δώδεκα, σιτάρι δεκαπέντε,
ταγή και ρόβι δεκοχτώ, κι από νωρίς στο στάβλο!
(Αναφορά στο νοικοκυριό)
Σήκω κυρά κι αρχόντισσα, κι άναψε το φενέρι
και δες απ’ το κελάρι σου ήντα θα μας προσφέρεις!
Φέρε πανιέρι κάστανα πανιέρι λεπτοκάρυα
φέρε και φετεινή ρακή, να πιούν τα παλικάρια!
Απάκι η λουκάνικο, κι από πλευρό κομμάτι
κι από το πύρο του βουτσιού, να πιούμε μια γεμάτη!
Κι από τη μαύρη όρνιθα κιανένα αυγουλάκι
κι αν είναι κι απ τη γαλανή, να γίνουν ζευγαράκι!
Κι από το λαδοπίθαρο, και μια οκά λαδάκι!
(Αποχαιτετίσματα)
Πριν αποκαλαντίσομε, να ευχηθούμε πρώτα
γιατί μας περιμένουνε να πάμε σ’ άλλη πόρτα!
Σε τούτο το αρχοντικό, πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης κι η κερά, χρόνους πολλούς να ζήσει!
Επά που καλαντίσαμε, καλά μας επλερώσανε
καλά να παν τα έτη τους κι όλα τους τα ποδόσα!
Και του χρόνου και εις έτη πολλά!
Λεξιλόγιο: Ταχιά = πρωί - πρωί, αξημέρωτα
ζευγολάτες = ζευγάδες
μουζούρι = δοχείο μονάδα χωρητικότητας κυρίως σιτηρών που αντιστοιχεί με 10 -'12 οκάδες
ρόβι = σόγια
φενέρι = φαναράκι
λεπτοκάρυα = φουντούκια
ο πύρος του βουτσιού = η κάνουλα του κρασοβάρελου.
Και την Πρωτοχρονιά ο δάσκαλος του δημοτικού θα κανονίσει την ομάδα του να πάνε αργά στα κάλαντα, γιατί οι ανάγκες σε αναλώσιμα, σε ξύλα για τη σόμπα ήταν πολλές, και τα χρήματα αυτά που θα συγκέντρωναν χρειαζόταν σε επιπλέον ανάγκες από αυτές που είχαν ταχτοποιήσει με τα χρήματα από τα κάλαντα των Χριστουγέννων".
Σημείωση: Αν σας άρεσε το παρόν είναι πιθανό να σας αρέσει και το "Ελάτε να σφάξομε το χοίρο μας"
02-05-2024
Οι περισσότερες νοικοκυρές στην Κρήτη φτιάχνουν τα καλιτσούνια τους τη Μεγάλη Πέμπτη...
02-05-2024
Απ' όλα τα έθιμα της Μεγάλης Πέμπτης το αγαπημένο μας από τότε...
01-05-2024
Η Πρωτομαγιά, που έχει συνδεθεί με την Άνοιξη και την εργατική εξέγερση...
30-04-2024
Τη Μεγάλη Πέμπτη 2 Μαΐου 2024 και ώρα 4 το απόγευμα στους...
30-04-2024
Ο Λάκκος ήταν μία κακόφημη γειτονιά πίσω από το Πανάνειο και το...
30-04-2024
Ένα φαγητό που δίνει άλλη διάσταση στα μαυρομάτικα φασόλια κάνουν οι νοικοκυρές...
30-04-2024
Υπήρχαν εποχές στην Κρήτη, που οι νοικοκυρές δεν αγόραζαν χρώματα από τον...
29-04-2024
Δεν είναι πολύ σικάτα τα εικονιζόμενα αυγά; Κομψοτεχνήματα πραγματικά. Το μόνο που...
29-04-2024
Μετά το Παλαίκαστρο Σητείας, λίγο πριν φτάσουμε στην Ερημούπουλη, ελαττώσαμε την ταχύτητα...
29-04-2024
Το Πάσχα πλησιάζει και κατά το πρόσφατο βολταράκι μας στην κρητική ύπαιθρο...
28-04-2024
Δεν υπήρχαν πάντα μαγαζιά με στρώματα και μαξιλάρια, ούτε και είχαν πάντα...
28-04-2024
Πόσο δύσκολο είναι να αλλάξετε ένα φερμουάρ; Να στενέψετε το αγαπημένο σας...
28-04-2024
Κατά την Κυριακή των Βαΐων, οι πιστοί πηγαίνουν στην εκκλησία και λαμβάνουν...
27-04-2024
Το Σάββατο του Λαζάρου μια παράδοση αιώνων αναβιώνει στα Ανώγεια. Πρόκειται για...
27-04-2024
Το τελευταίο Σάββατο πριν τη Μεγαλοβδομάδα, γιορτάζεται η Ανάσταση του Λαζάρου. Μαζί...
26-04-2024
Με ιδιαίτερη επιτυχία συνεχίζεται και τον Μάιο ο Κύκλος Συναντήσεων Θεατρικού Παιχνιδιού...
26-04-2024
Εκεί που κάναμε τα βολταράκια μας στο κέντρο του Ηρακλείου, μας τράβηξε...
26-04-2024
Oι μαθητές Αγγελάκης Γιώργος, Βασιλικογιαννάκης Πέτρος και Μανιουδάκης Βασίλειος, του Πρότυπου ΓΕΛ Ηρακλείου...
26-04-2024
Ολόκληρώνονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου οι θεματικές ξεναγήσεις στην εκθεσιακή δράση «Διάλογοι...
26-04-2024
Την Μεγάλη Δευτέρα 29 Απριλίου 2024 και ώρα 5 το απόγευμα διοργανώνεται...
26-04-2024
Μια νέα ευκαιρία για να γνωρίσουμε το Ηράκλειο καλύτερα έχουμε το Σάββατο...
25-04-2024
Θέλουμε να εκτοξεύσουμε την απόδοσή μας; Να ανανεώσουμε τον τρόπο που εργαζόμαστε...
25-04-2024
"Πού είναι τ’ αυγά και τα πασχάλια"; Αυτός είναι ο τίτλος του...
25-04-2024
Το Σάββατο 27 Απριλίου 2024 αναβιώνει ένα ωραίο έθιμο στα Μάλια. Πρόκειται...
25-04-2024
Πριν από μερικές ημέρες απολαύσαμε σε μια παραλία της Κρήτης ένα ωραίο...
24-04-2024
Το Δίκτυο Συλλόγων Μεσσαράς σε συνεργασία με το Μουσείο Ιατρικής Κρήτης οργανώνει...
24-04-2024
Γνωρίζουμε τα στρογγυλά χνουδωτά σφαιρίδια της φωτογραφίας μας, που όχι μόνο τρώγονται...
24-04-2024
Οι Τεχνικές Σχολές Επιμελητηρίου σε συνεργασία με το Επιστημονικό Σωματείο "Προνοσοκομειακή Φροντίδα...
23-04-2024
Η Παναγία η Γκουβερνιώτισσα στις Ποταμιές του Δήμου Χερσονήσου, εκτός από τόπος...
23-04-2024
Την Τετάρτη 24 Απριλίου 2024 ξεκινά εκπτωτική εβδομάδα για τις εκδόσεις της...
23-04-2024
Ομαδική εικαστική έκθεση με τίτλο: "Αροδαμοί κι ασπαλάθοι" θα πραγματοποιηθεί στο Μουσείο...
23-04-2024
Ο Σύνδεσμος Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου μας καλεί να γνωρίσουμε τρεις αξιόλογους...
23-04-2024
Ακόμα και όσοι δεν είναι φανατικοί των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ένα πράγμα...
23-04-2024
Η ζάχαρη, που καταναλώνουμε σήμερα σε τεράστιες ποσότητες, ήταν κάποτε είδος σπάνιο...
22-04-2024
Η Περιφερειακή Ενότητα του Ηρακλείου απέκτησε το Σύλλογο ΗΡ.Υ.Δ.Α. (Σύλλογος Ηρακλείου Υποστήριξης...
21-04-2024
Από τον Εμπορικό Σύλλογο Ηρακλείου ανακοινώθηκε το Πασχαλινό ωράριο των καταστημάτων, το...
21-04-2024
Ο φτερωτός λέων του Ευαγγελιστή Μάρκου, προστάτη της Βενετίας, υπήρξε το έμβλημα...
21-04-2024
Την Τρίτη 23 Απριλίου 2024 θα έχουμε... σεισμό 7,2! Ναι... αν δεν το...
20-04-2024
Εκδήλωση με θέμα: «Λευκαίνουμε στις βρύσες του χωριού» πραγματοποιείται την Κυριακή 21...
20-04-2024
Εκδήλωση που συνδυάζει την προσωπική ανάπτυξη με την αθλητική δράση, με τίτλο:...
20-04-2024
Ο Παγκρήτιος Σύλλογος «Φίλων Βυζαντινής Μουσικής ο Όσιος Ιωάννης ο Κουκουζέλης» παρουσιάζει...
19-04-2024
Το 10ο Φεστιβάλ Κρητικής Κουζίνας θα γίνει την Κυριακή 4 Αυγούστου 2024...
19-04-2024
Ένα λιόφυτο διαφορετικό από τα άλλα υπάρχει στα Περιβόλια Χανίων. Κάθε τέτοια...
19-04-2024
Η κεραλοιφή είναι μια κρέμα φτιαγμένη με 100% αγνά υλικά, γνωστή από...
18-04-2024
Θεατροπαιδαγωγική παράσταση με τίτλο: «Διαφυγές ...από κάθε εξάρτηση!» παρουσιάζεται στο Ηράκλειο, ειδικά...
18-04-2024
Ενημερωτική εκδήλωση ανοιχτή στο κοινό για τα 14 απαράγραπτα δικαιώματα των ασθενών...
18-04-2024
Το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη ολοκλήρωσε με επιτυχία τα γυρίσματα του "Είμαι λέφτερος...
17-04-2024
Την Κυριακή των Βαϊων 28 Απρίλιου 2024 θα πραγματοποιηθεί ο 27ος Αγώνας...
17-04-2024
Όλα είναι έτοιμα για την υποδοχή της Ολυμπιακής Φλόγας στο Ηράκλειο. Η...
17-04-2024
Από τις 20 Μαΐου 2024 έχουμε την ευκαιρία να αποκτήσουμε στο Ηράκλειο...
16-04-2024
Η Κυριακή των Βαΐων πλησιάζει και το Λύκειο των Ελληνίδων Ηρακλείου οργανώνει...
15-04-2024
Στον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου βρίσκεται ο Ιερός Ναός "Ρόδον το Αμάραντον", ο...
15-04-2024
«Μην το κυνηγάς! Φωτογράφισε ή ζωγράφισέ το»! Αυτό είναι το σύνθημα του...
15-04-2024
Εκδήλωση με αφορμή την Παγκόσμια ημέρα DNA, διοργανώνεται την Παρασκευή 19 Απριλίου...
14-04-2024
Οι "Ημέρες Ρεθύμνου" και η "Γκαλερί Μορφές" παρουσιάζουν στο Ρέθυμνο την εικαστική...
14-04-2024
Το γλυκάκι που βλέπουμε στη φωτογραφία μοιάζει με μουσταλευριά, αλλά μουσταλευριά δεν...
14-04-2024
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει πλέον απαραίτητα για την επιβίωση μιας...
13-04-2024
Την Τετάρτη 17 Απριλίου 2024 και ώρα 8 το βράδυ παρουσιάζεται παράσταση...
13-04-2024
Την Τετάρτη 17 Απριλίου 2024 και ώρα 7 το απόγευμα πραγματοποιείται στη...
13-04-2024
Το καλοκαίρι στην Κρήτη είναι εύκολο να φτιάξουμε και να απολαύσουμε κάπαρη...
12-04-2024
Έκθεση ζωγραφικής της Λούλας Μεταξά με τίτλο: «Thrivers» ή σε ελεύθερη μετάφραση...
12-04-2024
O Προοδευτικός Σύλλογος Λάστρου "Η Αναγέννησις" διοργανώνει το Σάββατο 13 και την...
12-04-2024
Το φυσικό χρώμα των λουλουδιών της ορτανσίας είναι ροζ ή λευκό. Ωστόσο...
11-04-2024
Αν θέλουμε να γνωρίσουμε την πόρτα μας καλύτερα, έχουμε την ευκαιρία το...
11-04-2024
Η Περιφέρεια Κρήτης και το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, σε συνεργασία με το...
11-04-2024
Διήμερη εκδήλωση με θέμα: "Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά της Κρήτης" πραγματοποιείται στο...
10-04-2024
Γνωρίζετε τους... πηγουνίτες ή σκούλους; Το λουλούδι που φύεται στην Κρητική γη...
10-04-2024
Σε εποχές που τα αντισηπτικά, η απολύμανση και η καλή υγεία βρίσκονται...
09-04-2024
Το Μουσικό Σχολείο Ηρακλείου παρουσιάζει ένα κύκλο συναυλιών με ελεύθερη είσοδο για...
09-04-2024
Το Κέντρο Κοινότητας του Δήμου Μαλεβιζίου σε συνεργασία με το Δίκτυο Πληροφόρησης...
09-04-2024
Στις μέρες μας, ακόμα και στην επαρχία, πολλές νοικοκυρές αγοράζουν χαμομήλι για...
08-04-2024
Η Περιφέρεια Κρήτης διοργανώνει τις «Ημέρες Παιδικού Θεάτρου», μια σειρά παραστάσεων για...
08-04-2024
Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση διοργανώνει το Μαθητικό Καλλιτεχνικό Φεστιβάλ...
08-04-2024
Η Περιφερειακή Αναπτυξιακή Εταιρεία Κρήτης Α.Ε. έχει αναλάβει τη διαχείριση του Μικρού...
07-04-2024
Μια ωραία εκδήλωση διοργανώνει στο Ηράκλειο η περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace, η οποία...
07-04-2024
Σε ένα από τα βολταράκια μας στην Ιταλία είχαμε δοκιμάσει, κατόπιν παρότρυνσης...
06-04-2024
Γενιές και γενιές παιδιών στην Κρήτη μεγάλωσανε με το στιχάκι: "Όποιος λέει...
06-04-2024
Η Άνοιξη εποχή της αναγέννησης της φύσης και πολλούς συμβολισμούς για την...
06-04-2024
Αν κατά τα ανοιξιάτικα βολταράκια σας στην ύπαιθρο της Κρήτης, συναντήσετε το...
05-04-2024
Νέα σημαντική δωρεά έγινε από την Ρένα Βλαχάκη–Μαρκάκη στην Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου...
05-04-2024
Καλύτερη όψη έχει πλέον το Δημοτικό Σχολείο Βασιλειών, μετά την καλλιτεχνική επέμβαση...
04-04-2024
Η Ιερά Μητρόπολη Πέτρας και Χερρονήσου σε συνεργασία με το Δήμο Αγίου...
04-04-2024
Δεν θα ήταν ωραία να είχαμε τις δικές μας μέλισσες; Να βγάζουμε...
04-04-2024
Τα ματσάκια για την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, τις λεγόμενες ροδαρές, φτάχνουν οι...
04-04-2024
Η βούργια είναι η παραδοσιακή υφαντή τσάντα της Κρήτης, την οποία χρησιμοποιούσαν...
04-04-2024
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Φορτέτσας διοργανώνει ένα δωρεάν σεμινάριο πρώτων βοηθειών, το οποίο...
03-04-2024
Η αντιδημαρχία Πολιτισμού του Δήμου Ηρακλείου ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους καλλιτεχνικούς φορείς που...
03-04-2024
Την Κυριακή 7 Απριλίου 2024 πρόκειται να πραγματοποιηθεί στο όμορφο Φόδελε η...
03-04-2024
Έχετε κάποιο ακίνητο και θέλετε να το αξιοποίησετε για να αποκτήσετε ένα...
03-04-2024
Μεγάλη ζήτηση έχει στην τοπική αγορά εργασίας το επάγγελμα του barista. Το...
02-04-2024
Την Κυριακή 7 Απριλίου 2024, εορτή της Σταυροπροσκυνήσεως στον Ιερό Ναό Τιμίου...
02-04-2024
Αυτοψία στο Μέγαρο Κοθρή-Λιοπυράκη στη συμβολή των οδών 25ης Αυγούστου και Επιμενίδου...
02-04-2024
Αν μου αρέσει να ταξιδεύω συχνά με το νου πίσω στο χρόνο...
01-04-2024
Ο αγαπητός φωτογράφος Μανώλης Τσαντάκης από τη Σητεία εκθέτει τη δουλειά του...
01-04-2024
Πρωταπριλιά είναι σήμερα κι σ' όλο τον κόσμο γίνονται πλάκες και φάρσες...
31-03-2024
Tην Τετάρτη 3 Απριλίου 2024 και ώρα 7 το απόγευμα έχουμε την...
31-03-2024
Το Ίδρυμα «Λίλιαν Βουδούρη» χορηγεί κατ' έτος έως 20 υποτροφίες, οι οποίες...
31-03-2024
Αγογλώσσοι... Πρόκειται για ένα νόστιμο, αυτοφυές χόρτο της Κρήτης, εξαιρετικά δημοφιλές στο...
30-03-2024
Η Άνοιξη στην Κρήτη είναι πολύ όμορφη. Η ύπαιθρος γεμίζει χρώματα και...
30-03-2024
Οι μαθητές των Επαγγελματικών Λυκείων του Ηρακλείου κάνουν μαθήματα που δεν είναι...
29-03-2024
Διαγωνισμός καλλωπισμού μπαλκονιού, κήπου, ταράτσας με τίτλο «ΑνθίΖΩ την πόλη μου» διοργανώνεται...
29-03-2024
Πλησιάζει η τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, η ημέρα κατά την οποία τίθεται...
29-03-2024
Ο μινωικός πολιτισμός θεωρείται ο αρχαιότερος πολιτισμός στην Ευρώπη, από τον οποίο...
28-03-2024
Η εθελοντική ομάδα της Δανειστικής βιβλιοθήκης «Μαρίνος Ιδομενέως» του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίου...
28-03-2024
Στην Κρήτη βρίσκονται δύο από τις 10 παραλίες της Ευρώπης με τα...
28-03-2024
Με τσικουδιά και μεζέ έχουμε κάνει οι περισσότεροι παρέες φανταστικές. Γνωρίζουμε, όμως...
28-03-2024
Λένε πως τα χελιδόνια φέρνουν την Άνοιξη... Εμείς, από όταν είμασταν παιδιά...
27-03-2024
Μαθητές του 2ου Δημοτικού Σχολείου (Μποδοσάκειο) δημιούργησαν εκπληκτική καλλιτεχνική σύνθεση στο δρόμο...
27-03-2024
Η Oμάδα Εθελοντών του Κυνοκομείου Ηρακλείου μας προσκαλεί στη «Γιορτή Υιοθεσίας και...
26-03-2024
Το κέντρο του Ηρακλείου έχει πολλά κρυμμένα μυστικά. Έχει κρήνες, ναούς, πύλες...
26-03-2024
Δωρεάν ξενάγηση στο ιστορικό κέντρο του Ηρακλείου διοργανώνεται από την αντιδημαρχία Εθελοντισμού το...
25-03-2024
Κάθε φορά που ο δρόμος μας θα μας βγάλει στην οδό...
25-03-2024
Οι τηγανητές πατάτες είναι έτσι κι αλλιώς μια λιχουδιά για μικρούς και...
25-03-2024
Γνωρίζουμε πως υπάρχει ένα γλυκό το οποίο για πολλά - πολλά χρόνια...
25-03-2024
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η πιο παλιά και η πιο αυστηρή νηστεία...
24-03-2024
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και οι συνεργάτες του τιμούν φέτος, για...
23-03-2024
Μια ευχάριστη έκπληξη περίμενε το πρωί της Παρασκευής 22 Μαρτίου 2024 στο...
23-03-2024
Μια ωραία ιστορία κρύβεται πίσω από το Κυριακάτικο, παραδοσιακό φαγητό που κάνουν...
22-03-2024
Την 25η Μαρτίου το έθιμο επιτάσσει την κατανάλωση ψαριού. Επειδή τα χρόνια...
22-03-2024
Επαναλειτουργί το Παγκρήτιο Στάδιο από την Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024 έπειτα από...
Το γλυκάκι που βλέπουμε στη φωτογραφία μοιάζει με μουσταλευριά, αλλά μουσταλευριά δεν είναι! Είναι ένα παραδοσιακό, αλλά ξεχασμένο γλυκό της Κρήτης, το οποίο λέγεται μελαλευριά και ήταν συνηθισμένο τρατάρισμα στα...
14-04-2024
ΠερισσότεραΑπ' όλα τα έθιμα της Μεγάλης Πέμπτης το αγαπημένο μας από τότε που θυμόμαστε τους εαυτούς μας είναι τα ντολμαδάκια! Οι νοικοκυρές της Κρήτης συνηθίζουν την ημέρα αυτή να φτιάχνουν...
02-05-2024
ΠερισσότεραΤο Πάσχα στο χωριό είναι πάντα πιο καλό από το Πάσχα στην πόλη. Τα έθιμα της Μεγάλης Εβδομάδας τηρούνται με μεγαλύτερη ευλάβεια... Η νηστεία είναι αυστηρή... Οι νοικοκυρές έχουν τόσες...
28-04-2024
ΠερισσότεραΟι περισσότερες νοικοκυρές στην Κρήτη φτιάχνουν τα καλιτσούνια τους τη Μεγάλη Πέμπτη... Και από αυτές οι πιο πολλές έχουν συνταγές που πάνε από χέρι σε χέρι και από μαμά σε...
02-05-2024
ΠερισσότεραΔεν είναι πολύ σικάτα τα εικονιζόμενα αυγά; Κομψοτεχνήματα πραγματικά. Το μόνο που χρειαζόμαστε για να τα φτιάξουμε κι εμείς, είναι αυγά, σχέδια από χαρτοπετσέτες, το ασπράδι ενός αυγού και ένα...
29-04-2024
ΠερισσότεραΒρισκόμαστε στο μέσον της Μεγάλης Εβδομάδας και στην Κρήτη συνεχίζονται οι προετοιμασίες για το Άγιο Πάσχα. Την Μεγάλη Τετάρτη στα παραδοσιακά νοικοκυριά οι γυναίκες πλάθουν μαζί με τα παιδιά τους...
01-05-2024
ΠερισσότεραΈνα φαγητό που δίνει άλλη διάσταση στα μαυρομάτικα φασόλια κάνουν οι νοικοκυρές στην επαρχία Σητείας. Πρόκειται για το φαγητό που παρουσιάστηκε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γούδουρα Σητείας στο 6ο Φεστιβάλ...
30-04-2024
ΠερισσότεραΣε ένα από τα βολταράκια μας στην Ιταλία είχαμε δοκιμάσει, κατόπιν παρότρυνσης ντόπιου, μια λιχουδιά λαχταριστή: Επρόκειτο για την πορκέτα, ένα φαγητό που όμοιό του δεν υπάρχει στην Κρητική διατροφική...
07-04-2024
ΠερισσότεραΑν κατά τα ανοιξιάτικα βολταράκια σας στην ύπαιθρο της Κρήτης, συναντήσετε το φυτό της φωτογραφίας να ξέρετε πως ταυτόχρονα έχετε συναντήσει και μεζέ! Και τι μεζέ! Από τους πιο μπελαλίδικους...
06-04-2024
ΠερισσότεραΤο 1896 σημειώθηκε εξέγερση στην Κρήτη κατά των Τούρκων. Η ύπαιθρος ελεγχόταν από τους επαναστατημένους Κρητικούς ενώ οι πόλεις από τους Τούρκους. Οι μεγάλες δυνάμεις έσπευσαν κατ' άλλους να βοηθήσουν...
02-05-2024
ΠερισσότεραΓνωρίζετε τους... πηγουνίτες ή σκούλους; Το λουλούδι που φύεται στην Κρητική γη και... τρώγεται; Η γεύση του, μάλιστα, είναι γλυκιά, γεγονός που το έκανε ιδιαίτερα δημοφιλές σε περιόδους πείνας... Ερωτηθείς για...
10-04-2024
ΠερισσότεραΜετά το Παλαίκαστρο Σητείας, λίγο πριν φτάσουμε στην Ερημούπουλη, ελαττώσαμε την ταχύτητα του αυτοκινήτου για να περιεργαστούμε την εικονιζόμενη ξερή συκιά... Το ίδιο είχαν κάνει πριν από εμάς ένας ή και...
29-04-2024
ΠερισσότεραΗ Πρωτομαγιά, που έχει συνδεθεί με την Άνοιξη και την εργατική εξέγερση στο Σικάγο γιορτάζεται στη χώρα μας με δύο τρόπους: Με την πραγματοποίηση πορειών διαμαρτυρίας των εργαζόμενων και με...
01-05-2024
ΠερισσότεραΤην Κυριακή 7 Απριλίου 2024 πρόκειται να πραγματοποιηθεί στο όμορφο Φόδελε η διάσημη γιορτή πορτοκαλιού. Πρόκειται για μια ολοήμερη γιορτή, με ζωντανή μουσική, υπαίθριο γλέντι, ξυλοπόδαρους και πολλά - πολλά...
03-04-2024
ΠερισσότεραΣε εποχές που τα αντισηπτικά, η απολύμανση και η καλή υγεία βρίσκονται στην πρώτη γραμμή είναι εξαιρετικά επίκαιρη μια ανάρτηση για το σαρανταβότανο. Πρόκειται για μια παραδοσιακή συνταγή της Κρήτης...
10-04-2024
ΠερισσότεραΈχετε κάποιο ακίνητο και θέλετε να το αξιοποίησετε για να αποκτήσετε ένα συμπληρωματικό εισόδημα; Τώρα μπορείτε! Μάθετε πως γίνεται η ενοικίαση κατοικιών ή δωματίων σε τουρίστες, μέσω της πλατφόρμας της AirBΝΒ...
03-04-2024
ΠερισσότεραΥπήρχαν εποχές στην Κρήτη, που οι νοικοκυρές δεν αγόραζαν χρώματα από τον μπακάλη για να βάψουν τα αυγά τους, τα φάδια τους και τις κλωστές τους, κι αυτό είτε γιατί...
30-04-2024
ΠερισσότεραΚατά την Κυριακή των Βαΐων, οι πιστοί πηγαίνουν στην εκκλησία και λαμβάνουν τα γνωστά σταυρουδάκια από βάγια, τα οποία φυλάσσουν στο εικονοστάσι τους. Κάποιοι τα τοποθετούν και στα αυτοκίνητά τους...
28-04-2024
ΠερισσότεραΓενιές και γενιές παιδιών στην Κρήτη μεγάλωσανε με το στιχάκι: "Όποιος λέει ψέμματα πέφτει μες τα αίματα. Όποιος λέει αλήθεια έχει του Θεού βοήθεια". Κι εμείς μεγαλώσαμε με αυτό το στιχάκι...
06-04-2024
ΠερισσότεραΗ κεραλοιφή είναι μια κρέμα φτιαγμένη με 100% αγνά υλικά, γνωστή από την αρχαιότητα για τις ιδιότητές της. Είναι κατάλληλη για σχεδόν όλες τις δερματικές παθήσεις χωρίς να δημιουργεί παρενέργειες. Πως...
19-04-2024
ΠερισσότεραΑγογλώσσοι... Πρόκειται για ένα νόστιμο, αυτοφυές χόρτο της Κρήτης, εξαιρετικά δημοφιλές στο νησί, ειδικά την περίοδο που διανύουμε. Γιατί; Διότι οι αγόγλωσσοι λέγονται αλλιώς και "ψάρι της Σαρακοστής". Πως μπορεί ένα...
31-03-2024
ΠερισσότεραΟ Κώστας Καρυωτάκης και η Μαρία Πολυδούρη, ήταν δύο ποιητές της γενιάς του 1920, που ερωτεύθηκαν και αγαπήθηκαν πολύ, αλλά δεν κατάφεραν να βρουν την ευτυχία μέσα από τον έρωτά...
01-04-2024
ΠερισσότεραΑκόμα και όσοι δεν είναι φανατικοί των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ένα πράγμα τους το αναγνωρίζουν. Όταν έχεις τους "κατάλληλους φίλους" μπορείς να μάθεις μέσα από τις αναρτήσεις τους πολλά ενδιαφέροντα...
23-04-2024
ΠερισσότεραΠρωταπριλιά είναι σήμερα κι σ' όλο τον κόσμο γίνονται πλάκες και φάρσες. Ψέμματα αθώα και ψέμματα πιο χοντροκομμένα κάποιες φορές βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Των άλλων... Από μας εδώ ψέμματα...
01-04-2024
ΠερισσότεραΔεν υπήρχαν πάντα μαγαζιά με στρώματα και μαξιλάρια, ούτε και είχαν πάντα όλοι λεφτά για να τα αγοράζουν έτοιμα. Μια μεγάλη μερίδα των κατοίκων της Κρήτης έφτιαχναν μόνοι τους τα στρώματά...
28-04-2024
ΠερισσότεραΠριν από 70 χρόνια οι Ηρακλειώτες έκαναν Πρωτομαγιά... στο Μασταμπά. Η συγκεκριμένη περιοχή (όπως και το Ατσαλένιο, άλλωστε) ήταν τότε εξοχή με αμπέλια, πεύκα και με μπόλικες αδόμητες εκτάσεις... Το αποτέλεσμα...
01-05-2024
ΠερισσότεραΤα τραπουλόχαρτα και τα σπίρτα ήταν προϊόντα που άνηκαν μέχρι και πριν από μερικές δεκαετίες στο κρατικό μονοπώλιο. Το κράτος τα μονοπωλούσε στην ελληνική αγορά, όπου κανένας άλλος δεν είχε το...
19-04-2024
ΠερισσότεραΉταν μια ημέρα σαν σήμερα, 28 Απριλιου 1908, όταν γεννήθηκε ο Όσκαρ Σίντλερ, γερμανός επιχειρηματίας, που έσωσε τις ζωές 1.200 Εβραίων κατά τη διάρκεια του ολοκαυτώματος. Η ιστορία του δεν ήταν...
28-04-2024
ΠερισσότεραΠοιος δεν έχει διαβάσει «Το ασχημόπαπο», «Το μολυβένιο στρατιωτάκι», τη «Μικρή γοργόνα», «Τα καινούργια ρούχα του αυτοκράτορα», «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα» ή την «Τοσοδούλα»; Και πόσοι γνωρίζουμε ότι τα...
02-04-2024
ΠερισσότεραΤο φυσικό χρώμα των λουλουδιών της ορτανσίας είναι ροζ ή λευκό. Ωστόσο, ανάλογα με την οξύτητα του εδάφους, οι ροζ ποικιλίες μπορεί να αποκτήσουν χρώμα από ροζ ανοιχτό έως κανονικό...
12-04-2024
ΠερισσότεραΑκολουθήστε μας στα κοινωνικά δίκτυα και κάντε τα πιο όμορφα βολταράκια της ζωής σας: Κυριολεκτικά και μεταφορικά!