Ήταν μια ημέρα σαν σήμερα 23 Οκτωβρίου 1925, όταν γεννήθηκε στην Ξάνθη, ο μεγάλος Έλληνας μουσικοσυνθέτης Μάνος Χατζιδάκις. Θα αναφερθούμε εν συντομία στη δημιουργική ζωή του, αφού ενδεικτικά αναφέρουμε μερικές πασίγνωστες συνθέσεις του:

"Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι"

Ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν μισός Κρητικός. Γιος του δικηγόρου Γεωργίου Χατζιδάκι από τον Μύρθιο Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου και της Αλίκης Αρβανιτίδου από την Αδριανούπολη.

Το σπίτι που γεννήθηκε, χτισμένο στα τέλη του 18ου αιώνα με νεοκλασικιστικά στοιχεία και λίγο μπαρόκ, είναι πλέον χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης και ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Ο Χατζιδάκις εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα με τη μητέρα του το 1932 έπειτα από το χωρισμό των γονέων του. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1938, ο πατέρας του πέθανε σε αεροπορικό δυστύχημα, γεγονός που σε συνδυασμό με την έναρξη του Β' Παγκοσμίου πολέμου επέφερε μεγάλες οικονομικές δυσχέρειες στην οικογένεια.

Φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι για βιοπορισμό!

Ο νεαρός Χατζιδάκις εργάστηκε για βιοπορισμό ως φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι, παγοπώλης στο εργοστάσιο του Φιξ, υπάλληλος στο φωτογραφείο του Μεγαλοκονόμου και βοηθός νοσοκόμος στο 401 στρατιωτικό νοσοκομείο...

Συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση!

Παράλληλα επέκτεινε τις μουσικές του γνώσεις παρακολουθώντας ανώτερα θεωρητικά μαθήματα με τον Μενέλαο Παλλάντιο την περίοδο 1940 - 1943, ενώ ξεκίνησε και σπουδές Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τις οποίες όμως δεν ολοκλήρωσε ποτέ. Την ίδια περίοδο συνδέθηκε με άλλους καλλιτέχνες και διανοούμενους, μεταξύ των οποίων ήταν οι ποιητές Νίκος Γκάτσος, Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Άγγελος Σικελιανός και ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης. Κατά την τελευταία περίοδο της Κατοχής συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, όπου γνώρισε τον επίσης κορυφαίο μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, με τον οποίον σύντομα ανέπτυξε ισχυρή φιλία.

Ο Κουν τον προέτρεψε να μη γίνει ηθοποιός, αλλά να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη μουσική...

Η πρώτη εμφάνιση του Χατζιδάκι ως συνθέτη πραγματοποιείται το 1944, σε ηλικία 19 ετών, με τη συμμετοχή του στο έργο "Τελευταίος Ασπροκόρακας" του Αλέξη Σολομού, στο Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν. Στη σχολή του Θεάτρου Τέχνης, ο Χατζιδάκις θα παρακολουθήσει και μαθήματα υποκριτικής, αν και τελικά ο ίδιος ο Κουν θα τον προτρέψει να αφοσιωθεί αποκλειστικά στη μουσική. Η συνεργασία του με το Θέατρο Τέχνης θα αποδειχθεί ιδιαίτερα παραγωγική και θα διαρκέσει περίπου δεκαπέντε χρόνια.

Πολλά θα μπορούσαμε να πούμε για το Μάνο Χατζιδάκη... Περιοριζόμαστε αναγκαστικά σε λίγα... Μεταξύ αυτών:

* Το 1979 ο Μάνος Χατζιδάκις καθιερώνει τις "Μουσικές Γιορτές" στα Ανώγεια της Κρήτης, που περιλαμβάνουν τοπικούς λαϊκούς χορούς και τραγούδια. Παράλληλα διοργανώνει συνέδριο με θέμα την παράδοση, στο οποίο συμμετέχουν διανοούμενοι, καλλιτέχνες και ακαδημαϊκοί.

* Τον επόμενο χρόνο εγκαινιάζει τον "Μουσικό Αύγουστο" στο Ηράκλειο, ένα καλλιτεχνικό Φεστιβάλ με κύριο στόχο την παρουσίαση νέων ρευμάτων τόσο στη μουσική όσο και στο χορό, τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική και το θέατρο.

* Ο Χατζιδάκις ανακαλύπτει πρώτος το ρεμπέτικο τραγούδι, το μελετά σε βάθος και κατανοεί την αξία του. Στις 31 Ιανουαρίου 1949, σε ηλικία 23 ετών, δίνει στο Θέατρο Τέχνης τη διάσημη πλέον διάλεξη για το ρεμπέτικο τραγούδι...

* Απέσπασε αμέτρητες διακρίσεις και βραβεία. Μεταξύ άλλων το Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού για «Τα Παιδιά του Πειραιά» από την ταινία «Ποτέ την Κυριακή» (1960) του Ζυλ Ντασσέν με πρωταγωνίστρια την Μελίνα Μερκούρη.

* Ωστόσο, ο Χατζιδάκις δεν είχε ταξιδέψει στην Αμερική για να παραλάβει το χρυσό αγαλματίδιο, εκφράζοντας την αντίθεσή του με τον θεσμό. Η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου του έστειλε ταχυδρομικώς το χρυσό αγαλματίδιο, το οποίο όμως χάθηκε καθ’οδόν προς την Ελλάδα (!) Η Ακαδημία έφτιαξε ένα αντίγραφο στο οποίο χάραξαν το όνομα του συνθέτη και του το ξαναέστειλε. Αλλά το δεύτερο χρυσό αγαλματίδιο βρήκε η οικιακή βοηθός του στον κάλαθο των αχρήστων, όπου το είχε πετάξει ο ίδιος μια μέρα που είχε νεύρα. Κάπως έτσι "σώθηκε" το Όσκαρ, το οποίο σήμερα βρίσκεται στα χέρια του γιου του, Γιώργου Χατζιδάκι...

Ο Μάνος Χατζιδάκις πέθανε στις 15 Ιουνίου του 1994 από οξύ πνευμονικό οίδημα και ετάφη στην Παιανία...

ΠΗΓΗ: Wikipedia

Ακολουθεί το "Έλα πάρε μου τη λύπη"  

Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος

Ερμηνεία: Νένα Βενετσάνου