Κοντά στο χωριό Χανδράς Σητείας βρίσκεται ο ερειπωμένος μεσαιωνικός οικισμός της Βόιλας. Στον οικισμό αυτό ζούσε επί ενετοκρατίας η οικογένεια των Σαλαμών, μιας οικογένειας, που ταυτίζεται με την οικογένεια του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού.
Θα πάμε εκεί ένα βολταράκι με αφορμή την επέτειο θανάτου του Διονύσιου Σολωμού, που πέθανε μια ημέρα σαν σήμερα 9 Φεβρουαρίου 1857.
Όπως διαβάζουμε στη wikipedia, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια: "Άλλο σημαντικό μνημεία του χώρου είναι ο δίκλιτος ναός του Αγίου Γεωργίου και της Παναγίας. Στο δυτικό άκρο του νότιου τοίχου βρίσκεται κόγχη με οικογενειακό τάφο, πιθανόν του κτήτορα του ναού Γεώργιου Σαλαμού, της οικογένειας των Σολομών της Σητείας, από την οποία έλκει την καταγωγή του ο Διονύσιος Σολωμός".
Σκεφτήκαμε να κάνουμε μαζί σας ένα βολταράκι στο χωριό που φαίνεται να εγκαταλείφθηκε τον 19ο αιώνα, με αφορμή τη γενέθλια ημέρα του εθνικού μας ποιητή.
Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στις 8 Απριλίου του 1798 στη Ζάκυνθο, ως εξώγαμο τέκνο του κόντε Νικόλαου Σολωμού και της υπηρέτριάς του Αγγελικής Νίκλη.
Ακολουθούν κι άλλες πληροφορίες, όλες από τη wikipedia, και φωτογραφίες, όλες από το Στέφανο Ραπάνη.
"Η Βόιλα κατά τη διάρκεια των βενετικών χρόνων ήταν ένα σχετικά μεγάλο χωριό. Σύμφωνα με την ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα, όπου αναφέρεται ως Voila, είχε 299 κατοίκους. Ο Βασιλικάτα το αναφέρει το 1630 ως Voila. Το χωριό αναφέρεται επίσης σε συμβόλαιο του 1581, στο οποίο αναφέρεται ότι αποτελούσε φέουδο της οικογένειας των Κορνάρων.
Στην τουρκική απογραφή του 1671 αναφέρεται ως Vuyalo με 17 χαράτσια. Το χωριό εξακολουθούσε να κατοικούταν τον 19ο αιώνα. Σύμφωνα με την απογραφή του 1834, η οποία πραγματοποιήθηκε από τους Αιγυπτίους, στη Βόιλα κατοικούσαν 5 μουσουλμανικές και μια χριστιανική οικογένειες.
Στην επόμενη όμως απογραφή, το 1881, το χωριό δεν αναφέρεται και είναι πιθανόν να είχε ήδη ερημωθεί. Ο Στέφανος Ξανθουδίδης ανέφερε ότι το χωριό ερήμωσε μετά την επανάσταση του 1897.
Στο χωριό βρίσκεται βενετσιάνικος πύργος. Στο εξωτερικό του πύργου υπάρχει τουρκικό επίγραμμα με την ημερομηνία 1153 (έτος εγίρας), η οποία αντιστοιχεί στο έτος 1742.
Δίπλα στην επιγραφή βρίσκονται χαράγματα τα οποία απεικονίζουν πέλεκεις, κυπαρίσσια και πεντάλφες. Σύμφωνα με την παράδοση ο πύργος ανήκε σε ένα από τους πιο άγριους γενίτσαρους, τον Τσιν-Αλή ή Τζεναλή. Ακριβώς νότια του πύργου βρίσκεται ερειπωμένη εκκλησία, η οποία είναι γνωστή ως η εκκλησία του Τζιναλή.
Άλλο σημαντικό μνημεία του χώρου είναι ο δίκλιτος ναός του Αγίου Γεωργίου και της Παναγίας.
Στο δυτικό άκρο του νότιου τοίχου βρίσκεται κόγχη με οικογενειακό τάφο, πιθανόν του κτήτορα του ναού Γεώργιου Σαλαμού, της οικογένειας των Σολομών της Σητείας, από την οποία έλκει την καταγωγή του ο Διονύσιος Σολωμός.
Στο τύμπανο της κόγχης βρίσκεται τοιχογραφία της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας και αριστερά και δεξιά από το κεφάλι της υπάρχουν δίσκοι με στηθάρια αγγέλων. Στα δεξιά της Παναγίας στέκονται ένας άντρας με κρητική φορεσιά και μια γυναίκα με ευρωπαϊκή φορεσιά. Ένα παιδί το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στις δύο μορφές κρατάει το χέρι της γυναίκας. Αριστερά της Παναγίας βρίσκονται μαυροφορεμένες μορφές γυναικών. Κάτω από την παράσταση υπάρχει επιγραφή γραμμένη σε ιαμβικό επίμετρο.
Αριστερά της Παναγίας υπάρχει φθαρμένη επιγραφή με το όνομα Γεώργιος ο Σαλαμός με τα γράμματα ΙΗ, τα τελευταία της χρονολογίας, είτε ΑΦΙΗ (=1518) είτε ΖΙΗ (=7018 από κτίσεως κόσμου = 1510). Πάνω από το προσκέφαλο του τάφου και στο συνεχόμενο δυτικό τοίχο υπάρχει άλλη παράσταση, με εικόνα νεκρής κοπέλας στο νεκροκρέβατο και από πάνω σκυφτές μορφές, με τη χρονολογία, αφξ (=1560). Θεωρείται ότι ο τάφος πρόκειται για οικογενειακό τάφο της οικογένειας των Σαλαμών.
Επίσης στο χωριό βρίσκονται δύο κρήνες με ανάγλυφες τουρκικές επιγραφές.
Στο λόφο πάνω από το χωριό βρίσκονται τα ερείπια βενετσιάνικου κάστρου".
Φωτογραφίες: Στέφανος Ραπάνης - Αll rights reserved
ΠΗΓΗ: Wikipedia
Σημείωση: Την απίστευτη ιστορία της μητέρας του Εθνικού μας ποιητή είχαμε μάθει μέσα από την ανάρτηση για μια παράσταση που μπορείτε να δείτε εδώ