Περπατώντας κανείς την πλατεία Κορνάρου μπορεί να θαυμάσει τον Κουμπέ και την Κρήνη Μπέμπο, όχι όμως και τον περίφημο ναό του Σωτήρος που κυριαρχούσε στο χώρο μέχρι και τον Ιούλιο του 1970.

Ο Ναός του Σωτήρος (San Salvatore) κτίστηκε στο τέλος του 13ου αι. και ανήκε στο τάγμα των Αυγουστινιανών μοναχών. Ήταν ένας επιμήκης, επιβλητικός σε μέγεθος, αλλά απλός σε κάτοψη και διακόσμηση ναός, ο μοναδικός καθαρά γοτθικού ρυθμού σ’ ολόκληρη την Κρήτη, ο οποίος κατάφερε να γλιτώσει από τους διάφορους σεισμούς που έπληξαν το Ηράκλειο στους αιώνες.

Αργότερα, στην Τουρκοκρατία, μετατράπηκε σε τζαμί στη συγκεκριμένη περίπτωση στη μητέρα του Σουλτάνου τη Βαλιδέ. Από το "βαλιδέ τζαμί" με παραφθορά προέκυψε το "βαλτέ" ή φαλτέ τζαμί", όπως είναι γνωστή ακόμα στους μεγαλύτερους Ηρακλειώτες η Πλατεία Κορνάρου.

Ο Ναός του Σωτήρος στέγασε τους Έλληνες πρόσφυγες μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922. Παλιότερα είχε χρησιμοποιηθεί ως σιταποθήκη για 3-4 χρόνια, είχε φιλοξενήσει στρατιώτες για ένα χρόνο περίπου, την εποχή του πολέμου με τους Οθωμανούς, ενώ τον καιρό της πανούκλας είχε φιλοξενήσει 1.000 στρατιώτες της πολιτοφυλακής σε διάστημα δύο μηνών. Οι πληροφορίες αυτές μας κάνουν, μεταξύ άλλων, να κατανοήσουμε το μέγεθος του κτιρίου. Όπως μας κάνουν να το κατανοήσουμε και τα αυτοκίνητα στις φωτογραφίες της εποχής, τα οποία μοιάζουν τοσοδούλικα, παρκαρισμένα μπροστά του...

Ο ναός υπέστη τροποποιήσεις με τη διάνοιξη παραθύρων στις πλευρές του και την κατασκευή δύο ορόφων από μπετόν, προκειμένου να διαμορφωθεί σε σχολείο το 1925-26. Εκεί στεγάστηκε το πρώτο Γυμνάσιο Θηλέων του Ηρακλείου ως το 1962-63.

Δυστυχώς, ο ναός γκρεμίστηκε επί δικτατορίας, χαρακτηριζόμενος ως "ετοιμόρροπος". Στην πραγματικότητα, όμως, επρόκειτο για κανονικό ρουσφέτι αφού υπήρχε η άποψη πως αποκτώντας κάποια κτίρια θέα στην πλατεία επόκειτο να "αναβαθμιστούν". Για άλλη μια φορά, λοιπόν, το όφελος των ολίγων βλέπουμε να υπερτερεί έναντι του συμφέροντος των πολλών. Ένα θαυμάσιο, ιστορικό κτήριο του Χάνδακα υπάρχει πλέον μόνο σε φωτογραφίες... 

www.voltarakia.gr