Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Μεγάλη Πέμπτη: Αβγά, καλιτσούνια και μετάληψη

Το πιο δημοφιλές έθιμο της Μεγάλης Πέμπτης είναι η βαφή των αβγών. Αν και στις μέρες μας βάφουμε αβγά σε όλα τα χρώματα, η παράδοση θέλει τα αβγά του Πάσχα κόκκινα, για να συμβολίζουν το αίμα και τη θυσία του Ιησού.

Ως έθιμο, το βάψιμο των αβγών καταγράφεται από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια. Επειδή όμως τότε δεν υπήρχαν οι έτοιμες βαφές αβγών, οι άνθρωποι για τη βαφή χρησιμοποιούσαν φυσικά υλικά, όπως παντζάρια και παπαρούνες. Η παρασκευή κουλουριών με ένα κόκκινο αβγό στο κέντρο τους, άρχισε κατά τα βυζαντινά χρόνια... Το συγκεκριμένο έθιμο διατηρείται μέχρι σήμερα, οπότε και οι νοικοκυρές της Κρήτης ζυμώνουν πασχαλινά τσουρέκια, τα οποία στολίζουν με ένα κόκκινο αβγό στη μέση τους.

Οι πιστοί θεωρούν πως τα αβγά που έχουν βαφεί Μεγάλη Πέμπτη δε χαλάνε ποτέ. Και είναι συνηθισμένο να φυλάσσονται κάποια από αυτά, κυρίως για διακοσμητικούς λόγους, σε ορισμένα αστικά νοικοκυριά. Παλιότερα, το πρώτο αυγό που βάφαμε το φυλάζαμε στο εικονοστάσι, ενώ σε ορισμένες περιοχές το έθαβαν στα χωράφια, ως εγγύηση μιας καλής σοδιάς!

Ημέρα γεμάτη έθιμα, παραδόσεις και... δουλειές!

Η Μεγάλη Πέμπτη για τις νοικοκυρές είναι η πιο κουραστική απ' όλες τις ημέρες της Μεγαλοβδομάδας. Κι αυτό εκτός επειδή από το βάψιμο των αυγών καλούνται επίσης να φτιάξουν καλιτσούνια και να παρασκευάσουν για μεσημεριανό ντολμαδάκια γιαλαντζί με τα πρώτα φρέσκα αμπελόφυλλα της χρονιάς.
Όσο οι γυναίκες κάνουν όλα αυτά οι άνδρες φτιάχνουν ένα ανθρώπινο ομοίωμα από ξύλα, τον "Ιούδα", τον οποίο ντύνουν με παλιά ρούχα και τον παραγεμίζουν με άχυρα. Σε ορισμένα χωριά, μάλιστα, υπάρχει η συνήθεια να τον περιφέρουν στους δρόμους, πριν πάρει τη θέση του στην κορυφή της φουνάρας.

Οι άνδρες που δεν έχουν σφάξει τα αρνιά τους για το Πάσχα τη Μεγάλη Τετάρτη πρέπει οπωσδήποτε να το κάνουν τη Μεγάλη Πέμπτη, ενώ την ίδια μέρα νέες κοπέλες, αλλά και μεγαλύτερες γυναίκες μαζεύουν από τους κήπους κρίνους, τριαντάφυλλα, άνθη λεμονιάς και άλλα λουλούδια για το στολισμό του Επιταφίου.

Η μετάληψη της Μεγάλης Πέμπτης

Η παράδοση των λουλουδιών του Επιταφίου είναι η δεύτερη αφορμή για να πάνε οι άνθρωποι τη Μεγάλη Πέμπτη στην εκκλησία. Οι περισσότεροι έχουν πάει ήδη το πρωί, για να μεταλάβουν. Στην πλειονότητά τους οι Κρητικοί επιδιώκουν να κοινωνήσουν τη μεγάλη Πέμπτη και να μην το αφήσουν για το Μεγάλο Σάββατο, επειδή τη Μεγάλη Πέμπτη είχαν κοινωνήσει και οι μαθητές του Ιησού Χριστού μετά το Μυστικό Δείπνο.

Τη Μεγάλη Πέμπτη μνημονεύονται τέσσερα γεγονότα: τον Ιερό Νιπτήρα, το Μυστικό Δείπνο, την αξιοθαύμαστη προσευχή στη Γεσθημανή και την προδοσία του Ιούδα. Στον εσπερινό της Μεγάλης Πέμπτης έχουμε τη Σταύρωση του Ιησού Χριστού. Στις εκκλησίες διαβάζονται τα 12 Ευαγγέλια, μέσω των οποίων περιγράφονται τα Άγια Πάθη. Μετά το πέμπτο Ευαγγέλιο βγαίνει ο Εσταυρωμένος.

Το Θείο Δράμα οδεύει προς την ολοκλήρωσή του...

Τη Μεγάλη Πέμπτη το Θείο Δράμα οδεύει προς την ολοκλήρωσή του. Ο Χριστός γνωρίζει ότι έφτασε το τέλος της επί Γης παρουσίας Του. Η προδοσία του αγνώμονα μαθητή, η σύλληψη, οι εξευτελισμοί, η καταδίκη και ο σταυρικός θάνατος είναι θέμα ωρών...

Στο τραπέζι του Μυστικού Δείπνου, ενώ οι μαθητές φιλονικούν μεταξύ τους για τις πρωτοκαθεδρίες, ο Ιησούς προβαίνει σε μια ασυνήθιστη πράξη: Γονατίζει και αρχίζει να πλένει τα πόδια τους. Οι μαθητές τον παρακολουθούν με αμηχανία. Η αμηχανία τους γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, αργότερα, όταν τους αποκαλύπτει πως ένας απ' όλους θα τον προδώσει...

«Μάχαιραν έδωκας, μάχαιραν θα λάβεις»

Η σύλληψη του Ιησού στον κήπο της Γεθσημανής γίνεται αμέσως μετά το φιλί του Ιούδα, το οποίο χαρακτηρίζεται έως και σήμερα πράξη προδοσίας. Κατά τη σύλληψη του Ιησού και ενώ οι στρατιώτες του δένουν τα χέρια, αναφέρεται η μνημειώδης φράση «μάχαιραν έδωκας, μάχαιραν θα λάβεις». Τη φράση αυτή τη λέει ο Ιησούς στον Πέτρο, όταν εκείνος βγάζει ένα μαχαίρι και κόβει το αφτί ενός δούλου που συνόδευε τους στρατιώτες.

Στην εκκλησία το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης τελείται η "ακολουθία των Αγίων και Αχράντων Παθών", μέσω της οποίας οι πιστοί θυμούνται τα Πάθη του Σωτήρα Ιησού. Διαβάζονται τα Δώδεκα Εωθινά Ευαγγέλια, δηλαδή αποσπάσματα από τα τέσσερα ευαγγέλια με θέμα το Άγιο Πάθος του Χριστού.

www.voltarakia.gr

Σημείωση: Αν σας αρέσουν τα καλά νέα και το Πάσχα, ελάτε στην παρέα μας. Αν δεν έχετε ήδη κάνει, κάντε like στη σελίδα μας στο facebook ή ακολουθήστε μας στο instagram κι εμείς θα σας ακολουθήσουμε πίσω.