Η καλή χέρα, το αμίλητο νερό, η ασκελετούρα και τα κάλαντα είναι μερικά από τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς σε πολλές περιοχές της Κρήτης. Βασικό χαρακτηριστικό των εθίμων αυτών είναι οι προλήψεις περί τύχης, με κυρίαρχο το "καλό ποδαρικό".
Βολταράκι στα έθιμα της Πρωτοχρονιάς του παρόντος και του παρελθόντος μας, μας πάει και σήμερα ο λαογράφος Γιώργος Χουστουλάκης, ο οποίος σε ένα ωραίο κείμενό του αναφέρει:
"Aπ' τη παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι να περάσουν τα Φώτα, ο αγροτικός κόσμος της Κρήτης τα παλιά χρόνια, θα κάνει ένα μεγάλο διάλειμμα, και θα φροντίσει να ξεχάσει τι θα πει δουλειά! Aπό την μία θα επιδιώξει την ξεκούραση, κι από την άλλη να το ρίξει λίγο έξω από τη σκληρή καθημερινή εργασία. Ταυτόχρονα μεγάλη σημασία παίζει και η εκκλησία αυτές τις ημέρες... Προτού ο κάθε χριστιανός πάει να κοινωνήσει, φρόντιζε να επισκεφτεί αυτόν που τυχόν είχε τσακωθεί, είτε ήταν αδερφός του ή γείτονας και να του πάρει συχώρεση!
Το θρησκευτικό πνεύμα που ήταν χαρακτηριστικό των εποχών, μεγάλωνε όσο πλησίαζαν οι μέρες των γιορτών. Μετά από εκείνες τις εξαντλητικές και καταπιεστικές νηστείες, ειδικά για τα παιδιά και τις κοπιαστικές εργασίες της σποράς, έπρεπε να επακολουθήσει αυτή η μεγάλη ξεκούραση, και να δοθεί έτσι σε όλους η ευκαιρία να το ρίξουν και λιγάκι έξω!
Δεν ήθελαν να τους βρει ο νέος χρόνος να χρωστούν!
Πριν ακόμα μπει ο νέος χρόνος, φρόντιζαν οι μεγάλοι να έχουν αγνή και καθαρή συνείδηση, να είναι καθαροί, και έτσι καθαρό να είναι και το νέο έτος. Φρόντιζαν να έχουν ταχτοποιήσει όλες τους τις εκκρεμότητες, ακόμα και τις οικονομικές, γιατί δεν ήθελαν να τους βρει ο καινούργιος χρόνος και να χρωστούν, οπότε κάνανε τα πάντα για να ξοφλήσουν το τυχόν χρέος! Τηρούσαν λοιπόν όλοι, τους κανόνες της ευπρέπειας και της συγνώμης.
Ότι κάνουμε την Πρωτοχρονιά, θα κάνουμε όλη τη χρονιά!
Πάντα η αρχή τους ήταν πως ότι κακό θα έκαναν τη πρώτη μέρα του νέου έτους, θα το έκαναν αυτό όλο το χρόνο! Έτσι απέφευγαν να κοιμούνται όλη μέρα, απέφευγαν να μαλώνουν να τσακώνονται και να νευριάζουν. Ήθελαν να είναι χαρούμενοι, να τρώνε να πίνουν και να διασκεδάζουν! Και καλώς ή κακώς, αυτή ήταν η διασκέδασή τους, να σμίγουν με τους κοντινούς συγγενείς, με τους γειτόνους και να κάνουν παρέες και να κάνουν καλαμπούρια.
Το αμίλητο νερό και η ασκελετούρα
Ενώ ο νοικοκύρης του σπιτιού το πρωί της Πρωτοχρονιάς θα κρεμάσει μια ασκοτιζάρα (ασκελετούρα ή αγριοκρομμύδα) στο τοίχο δίπλα στη πόρτα που συμβολίζει τη μακροβιότητα, ένα παιδί, συνήθως κορίτσι, θα πάρει το σταμνάκι να πάει στη βρύση του χωριού και να φέρει νερό, αλλά στο δρόμο δεν θα βγάλει μηλιά σε κανένα!
Ότι και να του λένε στο δρόμο, εκείνο δεν θα απαντά, μέχρι να φέρει το νερό στο σπίτι. Εκεί θα βάλει σε ένα ποτήρι ή τενεκάκι και με το νερό που θα ρίχνει θα κάμει το σημείο του σταυρού στο κατώφλι.
Μετά το σημείο του σταυρού με το νερό στο κατώφλι, θα μιλήσει εκείνος επιτέλους ή εκείνη που έφερε νερό που λέγεται «αμίλητο νερό»! Η μάνα θα φέρει το Αγίασμα από το φυλαγμένο μπουκαλάκι από το εικονοστάσι, και με αυτό ρίχνοντάς το, θα κάνει και εκείνη το σημείο του Σταυρού μέσα στο δωμάτιο.
Το καλό ποδαρικό - Ποδαρικό με πεσκέσι
Τεράστια σημασία είχε το λεγόμενο «ποδαρικό» ποιος δηλαδή θα πρωτοπατήσει το κατώφλι του σπιτιού το πρωί της Πρωτοχρονιάς και να τους φέρει γούρι!
Συνήθιζαν παλιά οι άνθρωποι που τους διέκρινε το χριστιανικό συναίσθημα, να στέλνουν το πρωί με ένα παιδί τους, αγόρι συνήθως, ένα πιάτο να κάνουν ποδαρικό, στους πιο φτωχούς, η στο παππού με τη γιαγιά, ένα πιάτο με πεσκέσι, σκεπασμένο και δεμένο με μια άσπρη πετσέτα.
Το πιάτο μπορεί να περιείχε, ότι είχε το σπιτικό. Κουραμπιέδες, αμύγδαλα, φιστίκια, σύγλινα, κρέας, τσιλαδιά, κλπ. Συνήθιζαν να στέλνουν πιο συχνά φαγητό με ένα παιδί στους παπούδες. Και από τη μεριά του παππού του έδιναν ευχές, και το αντάμειβαν και εκείνοι με χρήματα ή ότι άλλο είχαν.
Στο πεσκέσι με το ποδαρικό στη γειτονιά έστελναν συνήθως ξηρούς καρπούς η κουραμπιέδες. Έστελναν όμως ποδαρικό και στους κοντινούς συγγενείς, στα αδέρφια, στα πεθερικά, κλπ. Ήταν ένα πιάτο δεμένο με μια πετσέτα που είχε αμύγδαλα, καρύδια κεφτέργια (αποξηραμένη μουσταλευριά), κάστανα σταφίδες, νταγκούλια εφτάζυμα, για το καλό του χρόνου. Βέβαια την ημέρα της Πρωτοχρονιάς απέφευγαν όλοι οι μεγάλοι, να κάνουν επισκέψεις στη γειτονιά, από το φόβο μήπως δεν τους πάει καλά η χρονιά και ρίξουν την ευθύνη σε αυτούς!
Ποδαρικό με το εικόνισμα
Ποδαρικό αν ήθελαν κάποιοι στο σπίτι τους, μπορούσε να κάνει και ένα εικόνισμα όπως της Παναγίας. Από βραδύς το πήγαιναν στην εκκλησία, και το πρωί μετά τη Θεία Λειτουργία, το έφερναν για να μπει πρώτο στο σπίτι να τους κάνει ποδαρικό. Οποιοδήποτε εικόνισμα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, αλλά συνήθως έπαιρναν για τη δουλειά αυτή ή της Παναγίας ή του Χριστού.
Ποδαρικό με τη πέτρα
Από βραδύς διάλεγε η νοικοκυρά μια σκληρή και ανθεκτική πέτρα που θα χρησιμοποιηθεί για το ποδαρικό. Tην έπλεναν και την άφηναν από νωρίς έξω από τη πόρτα. Έπρεπε να είναι σκληρή η πέτρα αυτή σαν σίδερο, να είναι ανθεκτική, για να είναι και η χρονιά γερή, και οι άνθρωποι του σπιτιού χωρίς αρρώστιες και κακοτυχίες.
Το πρωί της Πρωτοχρονιάς , φέρνανε τη πέτρα μέσα στο σπίτι, και βάζανε να καθίσει απάνω, εκείνος που θα τους έκανε πρώτος το ποδαρικό!
Ήταν συνήθως ένα αγόρι γερό, η κορίτσι γουρλίδικο, που την περσινή χρονιά τους έφερε πολύ καλή τύχη στο σπίτι, και ήθελαν να το προτιμήσουν και φέτος. Αν ο περσινός με το ποδαρικό δεν έφερνε τύχη, δεν τον προτιμούσαν φέτος. Το ίδιο συνέβαινε και αν ήταν οποιοδήποτε άτομο, μικρό η μεγάλο. Βάζανε το παιδί να καθίσει πάνω στη πέτρα και να πει:
-Σα τη πέτρα να ’ναι και το σπίτι μας γερό! Μετά του έλεγαν να πει τρεις φορές:
-«Κλού – κλού – κλού»!
Κι αυτό για να κλωσήσουν οι κότες και να πυρώσουν τα αυγά. Το άτομο αυτό του ποδαρικού, το βάζανε να καθίσει όσο πιο πολύ ώρα μπορούσε στην πέτρα, γιατί πίστευαν ότι όσο πιο πολλές ώρες θα καθίσει, τόσο και πιο πολλές κλωσούδες θα κλωσούσαν όλο το χρόνο στο σπίτι τους!
Η καλή χέρα
Το πρωί του Αγίου Βασιλείου χτύπαγε η καμπάνα και όλοι πήγαιναν στην εκκλησία για να κοινωνήσουν. Μετά την εκκλησία έστελναν με το παιδί τους οι γονείς το μπουναμά υποχρεωτικά στο νονό, και μετά στους παππούδες ή γιαγιάδες, στους κοντινούς συγγενείς και μπαρμπάδες. Tα παιδιά τα παλιά χρόνια δεν περιμένανε δώρα από κανένα, ούτε καν από τον Αϊ Βασίλη! Δεν ήξεραν καν τον η Βασίλη με τη μορφή που τον ξέρουμε σήμερα!
Τον Αϊ Βασίλη τον μάθανε τα παιδιά μετά τη κατοχή, η γενιά η δικιά μας ας πούμε του ’50, μας έλεγαν πως μπαίνει από τις καμινάδες και αφήνει μικρά δώρα, παπούτσια πουκάμισα κλπ. Αποσκοπούσαν όμως τα παιδιά σε κάποια λίγα χρήματα που θα τους έδιδαν, κυρίως ο νονός, γιατί και τότε όλα τα παιδιά ήθελαν περισσότερα πράγματα από αυτά που είχαν.
Δεν παραπονιόταν όμως που περνούσαν φτωχικά, γιατί έτσι φτωχά ήταν και τα παιδιά του γείτονα, του παραγείτονα, και όλου του χωριού, ακόμα και των πιο ευκατάστατων οικογενειών, δεν διέφεραν άρα δεν παραπονιόντουσαν. Τα δώρα αυτά που στέλνανε οι γονείς με τα παιδιά τους, τα λέγανε και «καλή χέρα», και πολλές φορές συνδυαζόταν και με το «ποδαρικό» . Όλα τα παιδιά κάποτε κάνανε αυτή τη «καλή χέρα», δηλαδή σε ένα πιάτο η μητέρα έβαζε γλυκά κουραμπιέδες μελομακάρονα, καρύδια, κάστανα, σταφίδες, ότι είχε από αυτά, τα σκέπαζε με ένα άσπρο πετσετάκι, και θα το έδινε στο γιό της να το πάει στου νονού. Όλα αυτά τα λέγανε και καλοχερίδια ή καλοπιχερίδια ή μπράτη, και στα πιο μικρά παιδιά τα λέγανε και λιολιά. Εκεί το παιδί σαν έφθανε στου νονού του, θα άδειαζαν μέρος από τα πράγματα του πιάτου, και θα συμπλήρωναν από τα δικά τους.
Πολύ παλιά πριν το ‘40 θα έδινε ίσως ο νονός ένα πενηνταράκι στο φιλιοτσάκι του, που εκείνο μετά θα αγόραζε το πολύ - πολύ μια σφυρίχτρα! Έτσι με το ίδιο πιάτο το παιδί θα πάει και στους παππούδες όπου θα άδειαζαν και εκείνοι ένα μέρος για να συμπληρώσουν με δικά τους! Αυτό γινόταν σε πεντέξι σπίτια, ώσπου να καταλήξει το παιδί ξανά στο σπίτι του, αλλά το πιάτο στο τέλος θα είχε διαφορετικά πράγματα από ότι αρχικά είχε!
Τα Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα
Παλιά τα Πρωτοχρονιάτικα παλιά κάλαντα που λέγανε στα χωριά πριν τη κατοχή, τα λέγανε συνήθως βράδυ, αλλά ενίοτε και πολύ πρωί. Το λέει και η ίδια η λέξη των καλάντων «ταχιά ταχιά» που θα πει λίαν πρωί. Και εδώ τα παλιά κάλαντα της Πρωτοχρονιάς χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα το περιεχόμενο. Πρώτα η αναφορά στο Θεό το Χριστό ή τους Αγίους, μετά η αναφορά στο νοικοκυριό, και τέλος στις ευχαριστίες και τα αποχαιρετίσματα. Τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς που λέγανε το ‘30 στη Γαλιά με τις σχετικές αυτές αναφορές, ήταν τα εξής:
(Αναφορά στο Θεό το Χριστό και στον Άγιο Βασίλειο)
Ταχιά - ταχιά κι αρχημηνιά, ταχιά ν αρχή του χρόνου
αρχή που βγήκε-ν ο Χριστός, στη γη να περπατήσει,
εβγήκε και χαιρέτησε όλους τους ζευγολάτες,
και πρώτος που του πάντηξε ήταν ο Άη Βασίλης.
-Ώρα καλή Βασίλιε, καλό ζευγάρι-ν έχεις!
-Καλό το λες Αφέντη μου, τούτη την άγια μέρα,
το βλόγησεν η Χάρη Σου, με τη δεξά Σου χέρα!
-Πες μου Βασίλη να χαρείς, τι σπέρνεις εδώ πέρα?
-Σπέρνω το Λόγο του Θεού, τη νύχτα και τη μέρα!
-Πες μου Βασίλη να χαρείς, πόσα μουζούρια σπέρνεις?
-Σπέρνω κριθάρι δώδεκα, σιτάρι δεκαπέντε,
ταγή και ρόβι δεκοχτώ, κι από νωρίς στο στάβλο!
(Αναφορά στο νοικοκυριό)
Σήκω κυρά κι αρχόντισσα, κι άναψε το φενέρι
και δες απ’ το κελάρι σου ήντα θα μας προσφέρεις!
Φέρε πανιέρι κάστανα πανιέρι λεπτοκάρυα
φέρε και φετεινή ρακή, να πιούν τα παλικάρια!
Απάκι η λουκάνικο, κι από πλευρό κομμάτι
κι από το πύρο του βουτσιού, να πιούμε μια γεμάτη!
Κι από τη μαύρη όρνιθα κιανένα αυγουλάκι
κι αν είναι κι απ τη γαλανή, να γίνουν ζευγαράκι!
Κι από το λαδοπίθαρο, και μια οκά λαδάκι!
(Αποχαιτετίσματα)
Πριν αποκαλαντίσομε, να ευχηθούμε πρώτα
γιατί μας περιμένουνε να πάμε σ’ άλλη πόρτα!
Σε τούτο το αρχοντικό, πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης κι η κερά, χρόνους πολλούς να ζήσει!
Επά που καλαντίσαμε, καλά μας επλερώσανε
καλά να παν τα έτη τους κι όλα τους τα ποδόσα!
Και του χρόνου και εις έτη πολλά!
Λεξιλόγιο: Ταχιά = πρωί - πρωί, αξημέρωτα
ζευγολάτες = ζευγάδες
μουζούρι = δοχείο μονάδα χωρητικότητας κυρίως σιτηρών που αντιστοιχεί με 10 -'12 οκάδες
ρόβι = σόγια
φενέρι = φαναράκι
λεπτοκάρυα = φουντούκια
ο πύρος του βουτσιού = η κάνουλα του κρασοβάρελου.
Και την Πρωτοχρονιά ο δάσκαλος του δημοτικού θα κανονίσει την ομάδα του να πάνε αργά στα κάλαντα, γιατί οι ανάγκες σε αναλώσιμα, σε ξύλα για τη σόμπα ήταν πολλές, και τα χρήματα αυτά που θα συγκέντρωναν χρειαζόταν σε επιπλέον ανάγκες από αυτές που είχαν ταχτοποιήσει με τα χρήματα από τα κάλαντα των Χριστουγέννων".
Σημείωση: Αν σας άρεσε το παρόν είναι πιθανό να σας αρέσει και το "Ελάτε να σφάξομε το χοίρο μας"
19-04-2024
Τα τραπουλόχαρτα και τα σπίρτα ήταν προϊόντα που άνηκαν μέχρι και πριν...
18-04-2024
Το τμήμα "Γυναίκα και Παιδί" του Λυκείου Ελληνίδων Ηρακλείου διοργανώνει εργαστήριο κατασκευής...
18-04-2024
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πατσίδων και φέτος γιορτάζει την Πρωτομαγιά με λαϊκό γλέντι...
18-04-2024
Η Ελληνική Φωτογραφική Εταιρεία Ηρακλείου προσκαλεί το κοινό στην παρουσίαση του έργου...
18-04-2024
Μουσικοαφηγηματική παράσταση για τον Κρητικό Πόλεμο. Για την 22χρονη πολιορκία του Ηρακλείου...
17-04-2024
Έκθεση μορφολογίας Γερμανικού Ποιμενικού διοργανώνει το Τοπικό Παράρτημα 06 Ηρακλείου Κρήτης του...
17-04-2024
Διαδραστική μουσική αφήγηση για παιδιά παρουσιάζεται στο Πολύκεντρο Νεολαίας του Δήμου στο...
17-04-2024
Τέσσερις ημέρες πριν από το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών, μια ημέρα σαν σήμερα...
16-04-2024
Πασχαλινό παζάρι του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου - Λυκείου Ηρακλείου πραγματοποιείται την...
16-04-2024
Βιωματικό σεμινάριο: «Εισαγωγή στον προγραμματισμό και στην εκπαιδευτική ρομποτική» πραγματοποιείται το Σάββατο...
16-04-2024
Η Παγκόσμια Λέσχη Ανάγνωσης Εργων του Νίκου Καζαντζάκη, που λειτουργεί στο πλαίσιο...
15-04-2024
Η Ελληνική Φωτογραφική Εταιρεία Ηρακλείου και η πρωτοβουλία L.LAB παρουσιάζουν το φωτογραφικό...
15-04-2024
Την Πέμπτη 18 Απριλίου 2024 στις 7 το απόγευμα στο Πολύκεντρο Νεολαίας...
14-04-2024
Η παράσταση της καλλιτεχνικής ομάδας Memento mortis με τίτλο: "Το Ψυχρότερο Σημείο...
14-04-2024
Διαδικτυακή συνάντηση αφιερωμένη στη μνήμη του Γιώργη Κλάδου θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα...
13-04-2024
Η ΟΙΚΑΝΟΣ Κοιν.Σ.Επ. μας προσκαλεί σε ημερίδα την Πέμπτη 18 Απριλίου 2024...
13-04-2024
Την Κυριακή 14 Απριλίου 2024 παρουσιάζεται στο Ηράκλειο η παράσταση βρεφικού θεάτρου:...
13-04-2024
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πατσίδων για μία ακόμη χρονιά θα τιμήσει την μνήμη...
12-04-2024
Το Ηράκλειο ετοιμάζεται να υποδεχτεί με κάθε επισημότητα την Ολυμπιακή Φλόγα, ένα...
12-04-2024
Την Κυριακή 14 Απριλίου 2024 και ώρα 7 το απόγευμα θα τελεστεί...
11-04-2024
Ο Σύλλογος Γυναικών "Ίριδα" διοργανώνει στην πρώην αμερικανική βάση Γουρνών κύκλο βιωματικών...
11-04-2024
Ενόψει των πανελλαδικών εξετάσεων, η Περιφέρεια Κρήτης οργανώνει εκδήλωση με θέμα «Κοινωνικές...
11-04-2024
Οι εκδόσεις "Mystis" μας προσκαλούν στην παρουσίαση της ποιητικής συλλογής του Εμμανουήλ...
11-04-2024
Εκδήλωση – φιλολογικό μνημόσυνο, για τον καθηγητή Φυσικής και πρώην πρύτανη του...
11-04-2024
Το βιβλίο της "Εσωκεντρισμός" παρουσιάζει στην Κρήτη η δρ. Νάνσυ Μαλλέρου. Οι...
10-04-2024
Η θεατρική παραγωγή του έργου «Ένα Όνειρο» Από τη Μεταμόρφωση και τα...
10-04-2024
Σεμινάριο κυκλοφοριακής αγωγής και οδικής ασφάλειας θα πραγματοποιηθεί στο Χουδέτσι Νομού Ηρακλείου...
10-04-2024
Από καιρό σε καιρό το παθαίνουμε όλοι! Ένα τραγούδι που δεν μας...
09-04-2024
Το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας και η Περιφέρεια Κρήτης-Περιφερειακή Ενότητα Χανίων οργανώνουν εκδήλωση...
08-04-2024
Το 1932, η σύζυγος του Δανού, Όλε Κιρκ Κρίστιανσεν, πέθανε και τον...
07-04-2024
Ο Δήμος Μινώα Πεδιάδας σε συνεργασία με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας...
07-04-2024
Ροκ συναυλία για παιδιά και μεγάλους με τους ΜπΑΜπΑροκάδες πραγματοποιείται το Σάββατο...
07-04-2024
Οι γυναίκες εξακολουθούν να αμείβονται συχνά λιγότερο από τους άνδρες συναδέλφους τους...
06-04-2024
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Αλατσατιανών Νομού Ηρακλείου, που εδρεύει στα Νέα...
06-04-2024
Την Τετάρτη 10 Απριλίου 2024 και ώρα 7 το απόγευμα γίνεται στο...
06-04-2024
Εργαστήριο & δράση αλληλεγγύης στο Freedom Theatre της Παλαιστίνης διοργανώνει το 6ο...
06-04-2024
Προβολή της νέας ταινίας του Στέλιου Κούλογλου θα γίνει στο Ηράκλειο Κρήτης...
05-04-2024
Η Ελληνική Φωτογραφική Εταιρεία Ηρακλείου (Ε.Φ.Ε.Η.), φιλοξενεί τη φωτογραφική έκθεση του μέλους...
05-04-2024
Πρόγραμμα δωρεάν εξέτασης για την πρόληψη καρκίνου του τραχήλου (τεστ Παπανικολάου) διενεργεί...
04-04-2024
Μουσική παράσταση με τίτλο: «Μπουζούκια στην Πίστα» με τη Βαγγελιώ Φασουλάκη παρουσιάζεται...
03-04-2024
Μία από τις πιο ένδοξες στιγμές της Ελληνικής ιστορίας αποτελεί η υπεράσπιση...
03-04-2024
Έκθεση έργων νέων καλλιτεχνών που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού πραγματοποιείται από...
03-04-2024
Το Ιταλικό Circo "Acquatico Bonaccini" θα βρίσκεται στα Χανιά, επί της Λεωφόρου...
03-04-2024
Tο 3ο Θερινό Σχολείο Κινηματογράφου θα υλοποιηθεί από 30 Ιουνίου έως 7...
02-04-2024
Την Τετάρτη 3 Απριλίου 2024 και ώρα 7 το απόγευμα γίνεται στο...
02-04-2024
Ο Δήμος Μαλεβιζίου και η Τοπική Κοινότητα Κεραμουτσίου, τιμώντας τη μνήμη του...
02-04-2024
Ανοιχτό όλες τις μέρες της εβδομάδας είναι το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης κατά...
02-04-2024
Ποιος δεν έχει διαβάσει «Το ασχημόπαπο», «Το μολυβένιο στρατιωτάκι», τη «Μικρή γοργόνα»...
01-04-2024
Το Σάββατο 6 Απριλίου 2024 και ώρα 11 το πρωί το Μουσείο...
01-04-2024
Στο θέατρο «Μίκης Θεοδωράκης» και στο ΚΑΜ θα διεξαχθεί από τις 2...
01-04-2024
Ο Κώστας Καρυωτάκης και η Μαρία Πολυδούρη, ήταν δύο ποιητές της γενιάς...
31-03-2024
Το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης προκηρύσσει το βραβείο William Stanley Moss...
31-03-2024
Stand up comedy παράσταση του Στέλιου Ανδρεαδάκη με τον τίτλο: "Έγινε ένα...
30-03-2024
Ήταν μια ημέρα σαν σήμερα, 30 Μαρτίου του 1945, όταν γεννήθηκε ο...
30-03-2024
Στην Ελλάδα παράγονται κάθε χρόνο περίπου 5,4 εκατ. τόνοι αστικών απορριμμάτων, ενώ...
29-03-2024
Ο Σοροπτιμιστικός Όμιλος Ηρακλείου "Αρετούσα", μας προσκαλεί σε ένα όμορφο "Ταξίδι στο...
29-03-2024
Το εργαστήριο ζωγραφικής "Λόγω Τέχνης" διοργανώνει έκθεση στις Αρχάνες, στην αίθουσα της...
29-03-2024
Ήταν μια ημέρα σαν σήμερα 29 Μαρτίου 2011 όταν έφυγε από τη...
28-03-2024
Σεμινάριο με τίτλο: «Η σωστή αναπνοή φέρνει υγεία» και παρουσίαση βιβλίου «Πάρε...
28-03-2024
Η Περιφέρεια Κρήτης και το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, σε συνεργασία με το...
28-03-2024
Τελικά παντού υπάρχει κάποιος Έλληνας! Ακόμα κι αν πρόκειται για την κινηματογραφική...
27-03-2024
Το 1ο και 2ο Εργαστηριακό Κέντρο Ηρακλείου διοργανώνουν την Πέμπτη 28 και...
27-03-2024
Παλλασιθιώτικο συλλαλητήριο πραγματοποιείται την Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024 και ώρα 12 το...
27-03-2024
Διήμερες εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στα Χανιά με αφορμή την επέτειο θανάτου του...
26-03-2024
Eκδήλωση με θέμα: «Γυναίκα στην Αγορά Εργασίας και στο Επιχειρείν» πραγματοποιείται την...
26-03-2024
Η θεατρική παραγωγή «Όλο σπίτι, κρεβάτι και εκκλησία» των Ντάριο Φο και...
26-03-2024
Ήταν μια ημέρα σαν σήμερα, στις 26 Μαρτίου 1937, όταν οι καλλιεργητές...
25-03-2024
Η κλιματική κρίση έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και απειλεί ευθέως τις ισορροπίες...
25-03-2024
Νοιώθετε πως η μετακίνηση στην πόλη του Ηρακλείου είναι εφιάλτης; Εγκλωβίζεστε μέσα...
25-03-2024
Έκθεση ζωγραφικής της Αγγέλας Βορεάδου με τίτλο: «Ιχνογραφίες» πραγματοποιείται στη Βασιλική Αγίου...
24-03-2024
Για 13η χρονιά, θα πραγματοποιηθεί στο Δήμο Αγίου Νικολάου το Παιδικό Φεστιβάλ, από...
24-03-2024
Το Μάρτιο του 1553 γεννήθηκε στη Σητεία ο μεγάλος ποιητής της Αναγέννησης...
24-03-2024
Το βιβλίο του Αλέξανδρου Χατζηπαναγιώτη με τίτλο: "Αμάλθεια: Το κορίτσι με τα...
23-03-2024
Τις νέες εκδόσεις της παρουσιάζει η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη στο πλαίσιο εκδήλωσης...
23-03-2024
Ο Μάκης Δελαπόρτας θα βρεθεί την Τετάρτη 27 Μαρτίου 2024 και ώρα...
22-03-2024
Με τη λαμπρότητα που αρμόζει στην περίσταση θα εορταστεί την ερχόμενη Δευτέρα...
22-03-2024
Την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024, στις 8 το βράδυ γίνονται τα εγκαίνια...
21-03-2024
Στην καταπράσινη κοιλάδα στους πρόποδες του Ψηλορείτη, στο χωριό Σάρχος, έχει δημιουργηθει...
21-03-2024
Ο Ασίντ είναι ένα παιδί πρόσφυγας. Όταν ξεσπάει πόλεμος στην πατρίδα του...
21-03-2024
Ένα από τα πρώτα πράγματα που είχαμε μάθει όταν είμαστε μικρά ήταν...
20-03-2024
Στις 20 και 21 Μαρτίου 2024 πραγματοποιείται στο Ηράκλειο ένα φεστιβάλ που...
20-03-2024
Τα χαμοκάρυδα σήμερα είναι για τους περισσότερους από εμάς κάτι το άγνωστο...
19-03-2024
Εκδήλωση με τίτλο: «Εγκέφαλος, Ψυχική Υγεία και Ψυχική Νόσος: Από τον Εργαστηριακό...
19-03-2024
Τη Σαρακοστή παλιά στην Κρήτη οι άνθρωποι δεν είχαν τις επιλογές που...
19-03-2024
Εκδήλωση από το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας: "Συνομιλία με την ποίηση τεσσάρων Κρητών...
19-03-2024
Την Τρίτη 19 Μαρτίου 2024 και ώρα 8 το βράδυ θα γίνει...
18-03-2024
Μια μεγάλη έκθεση - αφιέρωμα στον Γιάννη Δημητράκη, παρουσιάζει το Μουσείο Εικαστικών Τεχνών...
17-03-2024
Με σαρακοστιανά εδέσματα, πέταγμα χαρταετού και γλέντια σε Ανάληψη, Γούβες, Κόξαρη, Σταλίδα...
17-03-2024
Ήταν κάποια στιγμή το 1966... Το παιδί θαύμα του ελληνικού κινηματογράφου, ο...
16-03-2024
Την Καθαρά Δευτέρα ο Δήμος Χανίων γιορτάζει τα κούλουμα στο άλσος των...
16-03-2024
Το Παλιοχωριτικό Καρναβάλι επιστρέφει δυναμικά για 32η χρονιά. Ένα τριήμερο αποκριάτικων εκδηλώσεων...
15-03-2024
Ο "Πρίγκιπας Χαρταετός" ζωντανεύει το Σάββατο 16 Μαρτίου 2024, στις 12 το...
15-03-2024
Ημέρα αφήγησης παραμυθιών για μικρούς και μεγάλους στο Ρέθυμνο! Την Τετάρτη 20 Μαρτίου...
14-03-2024
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σκινιάς μας προσκαλεί στις εκδηλώσεις που έχει διοργανώσει για...
13-03-2024
Διαδικτυακή διάλεξη με θέμα: "Αθλήματα και παίγνια στη Μινωική Κρήτη" πραγματοποιεί την...
13-03-2024
Μια νέα σημαντική έκδοση, καρπό πολύχρονης και εμπεριστατωμένης μελέτης μ’ ένα μοναδικό...
12-03-2024
Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά διοργανώνεται το Παγκρήτιο Forum στην Αθήνα για την...
12-03-2024
Ο πρόεδρος και τα μέλη του Δ.Σ του Μορφωτικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου Αβδού...
12-03-2024
Ο Δήμος Χανίων γιορτάζει και φέτος τις Απόκριες, μεταξύ άλλων με τις...
11-03-2024
Την Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024 και ώρα 6:30, η συνέλευση αλληλεγγύης στον...
11-03-2024
Με αφορμή την ημέρα της γυναίκας, που εορτάζεται στις 8 Μαρτίου, θα...
11-03-2024
Αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την ανάπλαση του Φόδελε προκήρυξε ο Δήμος Μαλεβιζίου. Ο διαγωνισμός...
11-03-2024
Εκδήλωση - συζήτηση με θέμα: "Ενδοοικογενειακή βία. Διώξε το φόβο... μίλα" διοργανώνεται...
10-03-2024
Τα «Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών» του Δήμου Ηρακλείου, έρχονται στη Βιβλιοθήκη της...
10-03-2024
Η Αντιφασιστική Ομάδα Εκπαιδευτικών Α/βαθμιας και Β/βάθμιας Εκκπαίδευσης Ρεθύμνου διοργανώνει έναν κύκλο...
10-03-2024
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φροντιστή με Άνοια (εορτάζεται στις 18 Μαρτίου)...
10-03-2024
Την Τετάρτη 13 Μαρτίου 2024 και ώρα 8 το βράδυ ο Πολιτιστικός...
09-03-2024
Την πρώτη θέση στο Νομό Ηρακλείου κέρδισαν τα κορίτσια του 11ου ΓΕΛ...
09-03-2024
Η Βικέλειος Μορφωτική Εταιρεία (Β.Μ.Ε.) προσκαλεί τα μέλη της και κάθε ενδιαφερόμενο...
08-03-2024
Το πρώτο φύλλο της πρώτης γυναικείας εφημερίδας κυκλοφόρησε μια ημέρα σαν σήμερα...
08-03-2024
Εκδήλωση αφιερωμένη στη Γυναίκα με τίτλο: «Δια γυναικός» διοργανώνεται την Παρασκευή 8...
08-03-2024
Με όμορφες μελωδίες που θα φέρουν στο νου νοσταλγικές εικόνες παλαιότερων εποχών...
07-03-2024
Το Σάββατο 9 Μαρτίου 2024 στις 12.00 το μεσημέρι, στον 2ο όροφο...
07-03-2024
Ο Σύλλογος Γυναικών Χερσονήσου "Ίριδα" μας προσκαλεί σε εκδήλωση εορτασμού για την...
07-03-2024
Την Τσικνοπέμπτη 7 Μαρτίου 2024 ανοίγει η αυλαία των αποκριάτικων εκδηλώσεων στο...
07-03-2024
O ΣEΓΑΣ, με συνδιοργανωτές την Περιφέρεια Κρήτης και το Δήμο Ηρακλείου, διοργανώνουν...
07-03-2024
Τον παλιό καλό καιρό οι άνθρωποι έσμιγαν με κάθε αφορμή. Τις Απόκριες...
06-03-2024
Μια διαφορετική φιλανθρωπική εκδήλωση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, στις...
06-03-2024
Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η έκθεση «El Greco in the Labyrinth» που πραγματοποιήθηκε...
Το γλυκάκι που βλέπουμε στη φωτογραφία μοιάζει με μουσταλευριά, αλλά μουσταλευριά δεν είναι! Είναι ένα παραδοσιακό, αλλά ξεχασμένο γλυκό της Κρήτης, το οποίο λέγεται μελαλευριά και ήταν συνηθισμένο τρατάρισμα στα...
14-04-2024
ΠερισσότεραΑπό τις 28 Ιουνίου ως τις 7 Ιουλίου 2024 θα πραγματοποιηθεί η διάσημη γιορτή κρασιού Δαφνών! Πρόκειται για μια γιορτή που πραγματοποιείται για 47η χρονιά φέτος έχοντας πια μετεξελιχθεί σε...
21-03-2024
ΠερισσότεραΣε ένα από τα βολταράκια μας στην Ιταλία είχαμε δοκιμάσει, κατόπιν παρότρυνσης ντόπιου, μια λιχουδιά λαχταριστή: Επρόκειτο για την πορκέτα, ένα φαγητό που όμοιό του δεν υπάρχει στην Κρητική διατροφική...
07-04-2024
ΠερισσότεραΑν κατά τα ανοιξιάτικα βολταράκια σας στην ύπαιθρο της Κρήτης, συναντήσετε το φυτό της φωτογραφίας να ξέρετε πως ταυτόχρονα έχετε συναντήσει και μεζέ! Και τι μεζέ! Από τους πιο μπελαλίδικους...
06-04-2024
ΠερισσότεραΓνωρίζετε τους... πηγουνίτες ή σκούλους; Το λουλούδι που φύεται στην Κρητική γη και... τρώγεται; Η γεύση του, μάλιστα, είναι γλυκιά, γεγονός που το έκανε ιδιαίτερα δημοφιλές σε περιόδους πείνας... Ερωτηθείς για...
10-04-2024
ΠερισσότεραΤην Κυριακή 7 Απριλίου 2024 πρόκειται να πραγματοποιηθεί στο όμορφο Φόδελε η διάσημη γιορτή πορτοκαλιού. Πρόκειται για μια ολοήμερη γιορτή, με ζωντανή μουσική, υπαίθριο γλέντι, ξυλοπόδαρους και πολλά - πολλά...
03-04-2024
ΠερισσότεραΣε εποχές που τα αντισηπτικά, η απολύμανση και η καλή υγεία βρίσκονται στην πρώτη γραμμή είναι εξαιρετικά επίκαιρη μια ανάρτηση για το σαρανταβότανο. Πρόκειται για μια παραδοσιακή συνταγή της Κρήτης...
10-04-2024
ΠερισσότεραΈχετε κάποιο ακίνητο και θέλετε να το αξιοποίησετε για να αποκτήσετε ένα συμπληρωματικό εισόδημα; Τώρα μπορείτε! Μάθετε πως γίνεται η ενοικίαση κατοικιών ή δωματίων σε τουρίστες, μέσω της πλατφόρμας της AirBΝΒ...
03-04-2024
ΠερισσότεραΓενιές και γενιές παιδιών στην Κρήτη μεγάλωσανε με το στιχάκι: "Όποιος λέει ψέμματα πέφτει μες τα αίματα. Όποιος λέει αλήθεια έχει του Θεού βοήθεια". Κι εμείς μεγαλώσαμε με αυτό το στιχάκι...
06-04-2024
ΠερισσότεραΑγογλώσσοι... Πρόκειται για ένα νόστιμο, αυτοφυές χόρτο της Κρήτης, εξαιρετικά δημοφιλές στο νησί, ειδικά την περίοδο που διανύουμε. Γιατί; Διότι οι αγόγλωσσοι λέγονται αλλιώς και "ψάρι της Σαρακοστής". Πως μπορεί ένα...
31-03-2024
ΠερισσότεραΛένε πως τα χελιδόνια φέρνουν την Άνοιξη... Εμείς, από όταν είμασταν παιδιά, χελιδόνια σπάνια βλέπαμε, οπότε δεν καταλαβαίναμε γιατί οι άνθρωποι το πίστευαν αυτό. Για εμάς η Άνοιξη ερχόταν όταν...
28-03-2024
ΠερισσότεραΗ κεραλοιφή είναι μια κρέμα φτιαγμένη με 100% αγνά υλικά, γνωστή από την αρχαιότητα για τις ιδιότητές της. Είναι κατάλληλη για σχεδόν όλες τις δερματικές παθήσεις χωρίς να δημιουργεί παρενέργειες. Πως...
19-04-2024
ΠερισσότεραΠρωταπριλιά είναι σήμερα κι σ' όλο τον κόσμο γίνονται πλάκες και φάρσες. Ψέμματα αθώα και ψέμματα πιο χοντροκομμένα κάποιες φορές βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Των άλλων... Από μας εδώ ψέμματα...
01-04-2024
ΠερισσότεραΤα συσκευασμένα μακαρόνια που καταλαμβάνουν ράφια πολλά στα σύγχρονα σούπερ μάρκετ δεν υπήρχαν πάντα... Υπήρχαν εποχές κατά τις οποίες το μόνο ζυμαρικό που γνώριζε το παραδοσιακό κρητικό νοικοκυριό ήταν τα...
13-03-2024
ΠερισσότεραΗ Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η πιο παλιά και η πιο αυστηρή νηστεία για την ορθόδοξη εκκλησία. Κατά τη διάρκεια της Τεσσαρακοστής η νηστεία διαφοροποιείται μόνο δύο φορές, προκειμένου να δώσει στους...
25-03-2024
ΠερισσότεραΟ Κώστας Καρυωτάκης και η Μαρία Πολυδούρη, ήταν δύο ποιητές της γενιάς του 1920, που ερωτεύθηκαν και αγαπήθηκαν πολύ, αλλά δεν κατάφεραν να βρουν την ευτυχία μέσα από τον έρωτά...
01-04-2024
ΠερισσότεραΤα τραπουλόχαρτα και τα σπίρτα ήταν προϊόντα που άνηκαν μέχρι και πριν από μερικές δεκαετίες στο κρατικό μονοπώλιο. Το κράτος τα μονοπωλούσε στην ελληνική αγορά, όπου κανένας άλλος δεν είχε το...
19-04-2024
ΠερισσότεραΣτους Έλληνες πάντα άρεσε να πηγαίνουν στις ταβέρνες. Τους αρέσει ακόμα και σήμερα και δεν είναι τυχαίο πως η έξοδος στα ταβερνάκια, παραμένει η πιο δημοφιλής έξοδος, ακόμα και σε...
21-03-2024
ΠερισσότεραΈνα από τα πρώτα πράγματα που είχαμε μάθει όταν είμαστε μικρά ήταν πως όταν ανθίζει η αμυγδαλιά έρχεται η Άνοιξη... Σαράντα χρόνια μετά, ήρθε η ώρα να μάθουμε ότι το...
21-03-2024
ΠερισσότεραΌσοι ακολουθούν πιστά τα βολταράκια μας θα έχουν ήδη στοιχεία αρκετά για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι η αμυγδαλιά είναι το αγαπημένο μας δέντρο... Δεν είναι μόνο επειδή μας αρέσει να...
21-03-2024
ΠερισσότεραΜια ωραία ιστορία κρύβεται πίσω από το Κυριακάτικο, παραδοσιακό φαγητό που κάνουν οι νοικοκυρές στην Τύλισο και είχε παρουσιαστεί στο 6ο Φεστιβάλ Κρητικής Κουζίνας από το Σύλλογο Γυναικών του χωριού. ΤΗΣ...
23-03-2024
ΠερισσότεραΠοιος δεν έχει διαβάσει «Το ασχημόπαπο», «Το μολυβένιο στρατιωτάκι», τη «Μικρή γοργόνα», «Τα καινούργια ρούχα του αυτοκράτορα», «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα» ή την «Τοσοδούλα»; Και πόσοι γνωρίζουμε ότι τα...
02-04-2024
ΠερισσότεραΗ Άνοιξη στην Κρήτη είναι πολύ όμορφη. Η ύπαιθρος γεμίζει χρώματα και αρώματα. Το κόκκινο της παπαρούνας και το κίτρινο της μαργαρίτας. Κάποιες φορές, τις μαργαρίτες, που λέγονται και μαντηλίδες, τις...
30-03-2024
ΠερισσότεραΤο φυσικό χρώμα των λουλουδιών της ορτανσίας είναι ροζ ή λευκό. Ωστόσο, ανάλογα με την οξύτητα του εδάφους, οι ροζ ποικιλίες μπορεί να αποκτήσουν χρώμα από ροζ ανοιχτό έως κανονικό...
12-04-2024
ΠερισσότεραΑπό τις 20 Μαΐου 2024 έχουμε την ευκαιρία να αποκτήσουμε στο Ηράκλειο το πτυχίο υπολογιστών που αναγνωρίζει το ΑΣΕΠ και το Ελληνικό Δημόσιο, με εγγυημένη επιτυχία που αγγίζει το 100%. Αποκτήστε...
17-04-2024
ΠερισσότεραΌταν ζύμωναν οι γυναίκες τη λαγάνα τους παλιά, έφτιαχναν και την κυρά Σαρακοστή. Κάθε ένα από τα 7 πόδια αυτής της ζυμαρένιας φιγούρας συμβόλιζε τις επτά εβδομάδες ως το Πάσχα. Καθε...
18-03-2024
ΠερισσότεραΉταν μία ημέρα σαν σήμερα, πριν από 185 χρόνια... Στις 23 Μαρτίου 1839 καταγράφεται για πρώτη φορά η λέξη ΟΚ, που χρησιμοποιείται πλέον σ' όλο τον κόσμο για να υποδηλώσει...
23-03-2024
ΠερισσότεραΤο 1932, η σύζυγος του Δανού, Όλε Κιρκ Κρίστιανσεν, πέθανε και τον άφησε μόνο του με τα τέσσερα παιδιά τους. Ο Κρίστιανσεν αφιερώθηκε στα παιδιά του και προσπάθησε να αναπληρώσει...
08-04-2024
ΠερισσότεραΉταν μια ημέρα σαν σήμερα, 30 Μαρτίου του 1945, όταν γεννήθηκε ο Άγγλος μουσικός Έρικ Κλάπτον. Πολλά έχουμε να πούμε για τον δημοφιλή καλλιτέχνη, όμως, η αγαπημένη μας ιστορία αφορά...
30-03-2024
ΠερισσότεραΓνωρίζουμε πως υπάρχει ένα γλυκό το οποίο για πολλά - πολλά χρόνια τρώγαμε μόνο την 25η Μαρτίου; Είναι αυτό που βλέπετε στη φωτογραφία και μοιάζει με τηγανίτες πασπαλισμένες με ζάχαρη. Στην...
25-03-2024
ΠερισσότεραΑκολουθήστε μας στα κοινωνικά δίκτυα και κάντε τα πιο όμορφα βολταράκια της ζωής σας: Κυριολεκτικά και μεταφορικά!