Ελπίζουμε να μην παραλείψατε να κρεμάσετε ασκελετούρα στο σπίτι σας... Ο λαός της Κρήτης θαυμάζει τη ζωτική της δύναμη, καθώς αυτό το άγριο φυτό του νησιού, εξακολουθεί να βγάζει νέα φύλλα ακόμα και μετά το ξεπάτωμά του από τη γη: Αντί να μαραίνεται... ανθίζει!

Ακριβώς αυτό δε θα ήθελε και ο κάθε άνθρωπος για το σπίτι του; Αντί να μαραίνεται ν' ανθίζει; Με αυτό το σκεπτικό ο νοικοκύρης του σπιτιού το πρωί της Πρωτοχρονιάς δεν παρέλειπε να κρεμάσει μια ασκελετούρα (αλλιώς ασκοτιζάρα ή αγριοκρομμύδα) στο τοίχο δίπλα στη πόρτα του.

Στις μέρες μας ο βολβός της ασκελετούρας συχνά τυλίγεται με αλουμινόχαρτο και κρεμιέται όχι δίπλα, μα πάνω στην πόρτα. Και όχι αναγκαστικά την Πρωτοχρονιά, μα συχνά τις ημέρες που προηγούνται αυτής ή που την ακολουθούν.

Η ασκελετούρα, που συμβολίζει τη μακροβιότητα και την καλή τύχη, δεν είναι κάποιο καινούργιο έθιμο στην Κρήτη. Πρόκειται για αρχαίο έθιμο καλοτυχίας που αναφέρεται ήδη από τον 6ο αιώνα!

Σπάνε στην πόρτα την ασκελετούρα στα Χανιά!

Σύμφωνα με τη μαρτυρία της κ. Γωγώς Βεριβάκη, στα Χανιά, την ασκελετούρα την σπάνε στην πόρτα του σπιτιού!

Το έθιμο στην επαρχία Σητείας...

Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η μαρτυρία της Σταυρούλας Πουλακάκη από την επαρχία Σητείας για το έθιμο της ασκελετούρας και την ευχαριστούμε πολύ γι' αυτήν...

Όπως αναφέρει η κ. Πουλακάκη: "Στα μέρη μας τη λέμε και "αθανατοκρομμύδα" ή "αθάνατος". Η παράδοση ήθελε να την ξεριζώνουν την παραμονή της Πρωτοχρονιάς (φρόντιζαν να έχει διπλή ρίζα και την ξαναφύτευαν στην αυλή τους μετά από τις γιορτινές μέρες), να την αφήνουν έξω από το σπιτικό και ανήμερα, μετά την εκκλησία κατά την επιστροφή, έμπαινε κάθε μέλος της οικογένειας κρατώντας από μια αθανατοκρομμύδα, μια μεγάλη πέτρα που άφηναν πίσω από την κύρια είσοδο. (Παραμπέμπει σε αυτό και ο αντίστοιχος στίχος στα κρητικά κάλαντα :"σε αυτό το σπίτι που ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει....")

Επίσης, επέστρεφαν το εικόνισμα που πριν 40 μέρες είχαν οι νοικοκυρές πάει στην εκκλησία και ο ιερέας είχε τοποθετήσει κάτω από την Αγία Τράπεζα. Ράντιζαν με τον πρώτο αγιασμό της χρονιάς και κουβαλούσαν το αμίλητο νερό από τη βρύση του χωριού. Τέλος, οι μεγαλύτεροι τηρούσαν και το έθιμο της "καλής χέρας", το οποίο δεν δινόταν μόνο στα ανήλικα αλλά σε όλα τα προστατευμένα μέλη κι ας ήταν ενήλικα. Ο σύζυγος στη σύζυγο, ο πατέρας και η μητέρα σε όλα τα παιδόγγονα, ανεξαρτήτως ηλικίας και στις νύφες και στους γαμπρούς...

www.voltarakia.gr

Φωτογραφία: Γιώργος Χουστουλάκης