Κάθε Φθινόπωρο στην Κρήτη ανάβουν τα φουρνέλα και τα καζάνια αρχίζουν να κοχλάζουν. Οι συγγενείς κι οι φίλοι μαζεύονται και η παραγωγή της ρακής αρχίζει.

Η παραγωγή της ρακής χάνεται μέσα στο βάθος του χρόνου, ενώ μέχρι και πριν λίγες δεκαετίες γινόταν αποκλειστικά "κατ' οίκον". Δεν υπήρχε δηλαδή μαζική βιομηχανική παραγωγή. Όπως εμείς έχουμε τη ρακή, σ' ολόκληρη τη μεσόγειο υπάρχουν πολλά άχρωμα οινοπνευματώδη ποτά, τα οποία είναι γνωστά με διάφορα ονόματα: Τσίπουρο, αράκ, γκράππα... Όλα αποστάζονται από τα παραπροϊόντα του κρασιού, σαν ο άνθρωπος να θέλησε να εκμεταλλευτεί όσο το δυνατόν περισσότερο το αμπέλι...

Τα ρακοκάζανα στην Κρήτη αποτελούν παράδοση ετών. Το έθιμο θεσμοθετήθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1920, οπότε και δόθηκαν άδειες στους Κρητικούς αγρότες. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά...

Μια από τις αλλαγές που έχουν επέλθει αφορά στους μεζέδες των ρακοκάζανων. Παλιά ήταν λιτοί και περιορίζονταν στους καρπούς της εποχής (ρόγδια, πρώτα λάχανα, τσακιτσές ελιές), άντε και μια πατάτα οφτη, λίγο κρίθινο παξιμάδι ή ζυμωτό ψωμί. Σήμερα, το μενού έχει εμπλουτιστεί. Περιέχει κρέας σχεδόν υποχρεωτικά, ενώ κάποιες φορές περιέχει φαγητά που δεν ταιριάζουν καν με τη ρακή...

Κάτι που δεν αλλάζει, όμως, όσο κι αν τα χρόνια περνάνε είναι η ιστορία που γράφουν οι παρέες των ρακοκάζανων. Όπως θά 'λεγε και ο Σαββόπουλος:

"Να μας έχει ο Θεός γερούς
πάντα ν’ ανταμώνουμε
και να ξεφαντώνουμε βρε
με χορούς κυκλωτικούς
κι άλλο τόσο ελεύθερους σαν ποταμούς

Και στης νύχτας το λαμπάδιασμα
να πυκνώνει ο δεσμός μας
και να σμίγει παλιές κι αναμμένες τροχιές
με το ροκ του μέλλοντός μας".

www.voltarakia.gr

Φωτογραφία: Στέφανος Ραπάνης - Image Photo Services